Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

*AFEKTOWAĆ

czas. ndk
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI, T, L (XVII), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp, Kn

Formy gramatyczne
czas teraźniejszy
lp 1. os.   afektuję
2. os.   afektujesz
3. os.   afektuje
lm 3. os.   afektują
czas przeszły
lp m 1. os.   afektowałem
2. os.   afektowałeś
3. os.   afektował
lm mos 3. os.   afektowali
czas przyszły złożony
lp zneut 3. os.   afektować będzie
lm zneut 3. os.   afektować będą
imiesłów współczesny
  afektując
Etymologia
łac. affectare
Znaczenia
1. »zabiegać o co, sprzyjać czemu, pragnąć, życzyć sobie czego«
Składnia: czego || czemu

  • Inducye ze Szwedami, nie widzę aby dojść miały, i baczę że Gustaw ich nie szczerze afektuje. RadziwKSprawy 198.
  • Alexander Wielki Kallistenesa pomowiwszy o zdradę/ bądź dla tego że mowił Krolowi/ aby nie affektował tytułow Pańskich od Ateńczykow/ zamknął go ze psem w żelazney klatce. BirkNagr 54.
  • Wiedział dobrze Książę, że go [wezyra] nie mogł czym barziey ustraszyć: bo gmin żadną miarą niechciał woyny, ktorey on chytrze affektował. TwarSLeg 62.
  • Senes radzi odmieniają obyczaie y morosi bywaią, gwoli czemu y iam affectował tego Woiewodztwa Poznanskiego abym zadney wobyczaiach odmianie nie podlegał. OpalKListy 453.
  • Starali się [ojcowie reformaci] o Consens Sejmowy na kupienie placu, interim Revisia naznaczone tego placu, którego affektują. MarkZap 74.
  • Gdyby naszey affektowali przyiazni [Moskale] przynaymni pari humanitate nas by przymowali. CzartListy 17.
  • Qualitates zasię samym zdaniem taki/ jakie ma mieć zacny człowiek/ ktory tak wysokiego affektuje zpowinowacęnia. DobrPol II, 79.
  • Deklarowałem dać wiedziec jak pora będzie gdy wszyscy ku wczasowi puydo poniewaz tego Affektowali. SapADiar 3-4.
  • Afektuię. affectiren. afecter. T III 3.
2. »starać się o co, pożądać czego«
Składnia: co || bezok. || zd.

  • Iesli iest suspicya, żebym affektował bydź Piastem, proszę aby Prawo staneło przeciw temu, a żeby się suspicie vspokoiły. LubJMan 115 marg.
  • Szedłem do Martiana [...] affektuiąc aby wygodził okrętom słonecznym, ktore sąm zbudował ręką własną. AndPiekBoh 109.
  • Wszyscy/ ktorzy umyślnie cię affektowali Wziąć w Małżeństwo/ sami się z sobą zabiiali. TwarSPas 20.
  • W suspicyą od zawisnych Krystynowi przed Konradem udany, iakby iego Państwo affektował, [Krystyn] do więzienia wtrącony. NiesKor II 293.
3. »przedstawiać, twierdzić«
Składnia: zd

  • ImPan Kasztelan zaś Trocki exponit Zycząc per Omnia uspokoić Interess Neyburski affectuiąc iz Krol ImC zapewnie chce przyiąć Summę odnas podług konwencyi uczynioney podczas Seymu wGrodnie. SapADiar 35.
4. »mieć upodobanie, lubić co«
Składnia: w czym

  • Cięszkości swoiey Serce niezatai Lubo do czasu obwinie milczeniem W tym affektuie, w czym się przyzwyczai Niechay to będzie z biedą z utrapieniem. ChrośJóz1745 M3.
Użycia metajęzykowe
  • - Verba. [...] Affektuię Alleguię. WojnaInst 163
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Podhasła

*AFEKTUJĄCY

im. przym. czyn.
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
nie określono wartości
  afektowany
Najwcześniejsze poświadczenie:
1633
Znaczenia
»wymagający czego«
  • Rzecz nie affektuiąca słow y Sztylu/ y zwyczayne Oyczyste Heroicum, bez farb y licenciy Poetyckich. TwarSLeg 2v.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Data ostatniej modyfikacji: 17.05.2021

AFEKTOWANY

im. przym. czyn.
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
lp M. ż   afektująca
Najwcześniejsze poświadczenie:
1764
Znaczenia
»przesadny, pretensjonalny, egzaltowany«
  • Afektowany. affectirt. afecté, trop recherché. T III 3.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Data ostatniej modyfikacji: 19.09.2019
Autorzy: DL
Data ostatniej modyfikacji: 19.09.2019