1.
zool.
»egzotyczny gad nadrzewny z rodziny o tej samej nazwie (Chamaeleontidae), o chwytnym ogonie i kończynach, mogący szybko zmieniać barwę ciała pod wpływem warunków zewnętrznych i stanu fizjologicznego, występujący w południowej Europie, Afryce i tropikalnej Azji«
– Chámeleon bliskie fárby ná się bierze nátych miast. OvOtwWPrzem625.
– Merkuryusz ma to z nátury, że z dobrym dobrze, á zły ze złym záwsze, podobny będąc Hámeleonowi odmiennością nieustáwiczney bárwy y koloru. AndPiekBoh81.
– Ani z chameleontem iaką barwę zoczy W taką się w oka mgnieniu sukienkę obłoczy. PotWojXIX.
– Stworzył człeka, stworzył też Bog i koczkodona, Stworzył lwa i kotkę, też i chameleona. PotFraszBrück II421.
– O chameleoncie o ktorym [...] pospolita iest perswazya, iż samym powietrzem żyie, Theophrastes swiadczy iż rosą y okiem niedoirzanymi muszkami się karmi po powietrzu lataiącymi. BystrzInfElem T1v - T2.
– CAME'LEON [...] KAMELEON bestyika małá Indyi nakształt iászczurki tylko że ma głowę większą, y ogon dłuższy. DanKolaDykI, 248.
– Chameleon iest Zwierzątko Cudzoziemskie, w Afryce się znayduiące, między CzworoNożne Zwierzętá od Ionstona policzone, podobne postacią do Iászczurki., ChmielAteny I472.
– Iástrząb przeciwny Chameleontowi, Małpa Zołwiowi, Zołw Kuropátwie, iż iedno z nich czyste, drugie nie czyste. ChmielAteny I507.
2.
przen.
»człowiek często i łatwo zmieniający poglądy«
– Dobrzew mawiał Federyk Xiążę Saksie; wiem ia co wierzą Luteráni tego roku/ ále co będą wierzyć przez rok/ nie wiem; zgádnąć nie mogę. Mogłbyś ich Protheuszámi/ Chámáleontámi/ Eurypuszámi/ ábo iákimi Wiercibiszámi nazwáć/ byś iedno iáko mogł wyrázić ich táki niestátek. BirkRus29.