ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Słowniki notują

Formy gramatyczne

bezokolicznik

bluźnić

czas teraźniejszy

lp	1. os.	bluźnię
	2. os.	bluźnisz
	3. os.	bluźni
lm	1. os.	bluźniemy
	3. os.	bluźnią

czas przeszły

lp	m	3. os.	bluźnił \|\| bluźnieł
lm	mos	3. os.	bluźnili
	nmos	3. os.	bluźniły

czas przyszły złożony

3. os.

bluźnić będzie

tryb rozkazujący

2. os.

bluźni

tryb przypuszczający

lp		m	2. os.		bluźniełbyś
			3. os.		bluźniłby

imiesłów współczesny

bluźniąc

Znaczenia

1. »obrażać, znieważać Boga i religię, głosić herezję«

Składnia: kogo, (na) co|| przeciwko komu, czemu; czym

Drugi sam każe puściwszy się pługa, [...] Albo czytając plotki, gorszej kuźni W uszach niewinnych, gorzej niż Żyd bluźni. GrochWiersze 248.
A Ci ktorzy mimo chodzili/ bluźnili go/ chwiejąc głowámi swojimi... BG Mt 27, 39.
...był Kalwińskiey sekty ádheraentem, ten wedle zwyczáiu Haeresiey tey/ plugawie bluźnił przeciwko Obrázom... KalCuda 215.
... odstempcy ná ten Dom Boży/ ktory iest Swięta Cerkiew/ po odstempstwie y oderwániu się swoim nabárziey bluźnią z szczyrey złości swey... KalCuda 289.
Tu też wspomina Poetá, że corki Propetowe, w mieście Amánthuncie porodzone, bluźniły Bostwo Wenery, prząc ią bydź Boginią. OvOtwWPrzem 401.
Bluźnisz Rabinie, y wielką niedoskonáłość Bogu przypisuiesz, álbowiem stworzenie według nátury swoiey rodzi sobie podobnego. KorRoz 22.
Lubo siłá bezbożni Heretycy bluźnią y plotek wnoszą między wierne Páńskie/ iáko po wszytkie wieki/ ták y teraz. StarKaz II, 312.
... przeto ty [Euzebiuszu] powiada [diabeł] bluźni Bogá zá to że cię zwiodł z tey drogi prawdziwey. StarKaz II, 361.
... [kawaler] począł publicé obrázy gánić/ y bluźnić przeciwko Chrystusowi Pánu [...] przeto go Pan Bog tegoż dniá záraz zkarał... StarKaz II, 392.
... gdy recerz z woyska pruskie[go] bluznieł Chrystusa wołaiąc a Na polaki nacierał do nie[go] wyskoczeł Syrkomla, y z nim się starszy zwyciezeł bluznierce. HerbOr 340.
[Polak] śmiał bluznic słowámi takięmi: O iuz tez teraz zebráne do kupÿ Skarbÿ w Klasztorze poÿdą ną ná łupÿ. OblJasGór 29.
Leć się nasi zatrzymali, a ordynansu czekali. Więc, gdy tego długo było, już słuchać niemiło: Gdy nietylko samych lżyli [Turcy], leć i wiarę ich bluźnili, Dalej się Turczyn obróci, buzdyganem na nich rzuci. StanTrans 186.
... padła według swego zwyczaiu na modlitwę pobożna Pani, w tym iedna z sług iey, bluźniac, poczeła się z niey uragać. NiesKor II 283.

2. »kląć, przeklinać«

Składnia: kogo, co|| zd.

... śmieią bluźnić/ że żołądek psuie y insze wnętrzności [lek]... CiachPrzyp D3v.
[Osman] Dzien swego narodzenia klął, bluźnieł, y łaiał... PotWoj 101.
Choć mała abo żadna do gniewu przyczyna, Gdzie dzecko płacze - bluźni, łaje dziad, przeklina. PotMorKuk III 22.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Podhasła

Formy gramatyczne

lp	M.	ż			bluźniona
		n			bluźnione

Najwcześniejsze poświadczenie:

1632

Znaczenia

»obrażany, znieważany«

KTorzykolwiek słudzy są pod járzmem/ niech rozumieją Pány swe godne być wszelákiey czci: áby Imię Boże y náuká nie była bluźniona. BG 1Tm 6, 1.
Spokoynieyby się każdy w-domu osiedział/ nie byłoby tak często bluźnione imię Panskie/ ustałyby sprosne grzechy. PisMów II 60.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Formy gramatyczne

lp	M.	m			bluźniący
	B.	m			bluźniącego

Najwcześniejsze poświadczenie:

1679

Znaczenia

»znieważający, przeklinający«

Owszem y owi, coby kogo bluźniącego (klnącego) słyszeli, á tego zwierzchności nie oznáymiali, karánia uyść nie máją. GdacPan 105-106.
Podłey kondycyi człek bluźniący, był więzieniem karány. ChmielAteny II 432.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

BLUŹNIĆ

BLUŹNIONY

BLUŹNIĄCY