ESJP XVII i XVIII wieku

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI, Kn, T, L (XVI-XVIII), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

Znaczenia

1. »uczucie zaspokojenia głodu«

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

2. przen. »uczucie zaspokojenia jakichś potrzeb lub pragnień«

– [...] gdy Natury wedle Ani w odzieniu, człowiek, w piciu, ani w Jedle Inszego natym Swiecie szukał sobie bytu Okrom przyrodzonego dla Ciała dosytu Ziemia tesz dobrowolnie, bez ludzkiey ciemięgi [...] Czyste zboza rodzieła [...]. PotWoj 2.
– Zadna rzecz naywyszszego, doysc nie moze szczytu Gdzie by mogła mocno stac: zadna rzecz dosytu Nie ma y skoro w gorze swey stanie nadzieie Tesz ią koła, tesz nazad cofaią Koleie [...]. PotWoj 106.
– Nie ma Arsina w radosci dosytu, Ze iutro uyzry [!] na Marach Dauleta [...]. PotSyl 39.
– Nie zna skępiec dosytu, owszem, więcej chuci Rośnie mu do pieniędzy, i dopiero zruci, Dopiero z jego zbiorów szkatuły się krztuszą, Skoro mu rozum z ciała śmierć wyrzuci z duszą [...]. PotFrasz2Kuk II 473.
– Podźcie błogosławieni i echem wesołem Krzyknicie alleluja a potym za stołem, Pełnym wszelkich przysmakow i wszelkich roskoszy, Siędziecie, ktorych żaden dosyt wam nie spłoszy. PotFraszBrück II 83.
– Káżda rzecz ma swoy dosyt, sámá tylko iedná Łákoma żądza złotá bez gruntu beze dna. PotPocz 219.
– Dosyt. 1) Zulänglichkeit, Gnüge [...] sufisance [...]. T III 263.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

– Dosyt. 1) Zulänglichkeit, Gnüge [...] sufisance [...] 1) nigdy nie ma pieniędzy do dosytu [...]. T III 263.

3. »nadmiar«

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

– Béz dosytu [...] Citra satietatem [...], Citra fastidium [...]. Kn 21.
– Dosyt. [...] 3) Uebermass, Zugabe. 3) surmésure. [...] 3) bez dosytu, dosytem mierzyć. T III 263.

Znaczenia niepewne

1 lub 2:

– Násycenie/ syt/ sytość/ dosyt. Satietas cibi, vitae [...] Satias [...] Ad satiatem: cum satiate: fessus satiate videndi [...] Saturitas [...] In expletione naturae summi boni finem consistere [...] Saties [...]. Kn 479.
– [...] nie chce rzecz podatków pospolita składać [...]. Nie paliłaby orda lwowskiego przedmieścia, Kiedyby milijony te przez lat dwadzieścia Rządem szły; lecz ogniowi nie nastarczysz słomy: Żadnego nie ma człowiek dosytu łakomy. PotMorKuk III 201.

Podhasła

Formy gramatyczne

Najwcześniejsze poświadczenie:

1690

Znaczenia

»dostatecznie«

– Ze Pharsalia Pompeiego zgniecie Nie on ale my wszyscy tego chcemy Od ktorych, w Rzymskim naymownieyszy Swiecie Gdy się dosytem Wodza naszczypiemy Cicero wielkim stawa Oratorem [...]. LucChrośPhar 206.
– Obiedwie strony przy płaczu obfitem Iuż się nácieszyć niemogą dosytem. ChrośZbiór 178.

Odsyłacze