– Słuszna tu rozważyć te słowá: Mowi: práwi ná łonie Oycowskim, milczy ná łonie Mácierzyńskim. iákoż to, mowi ná łonie Oycowskim? tym samym, że Słowem przedwiecznym iest, mowiącym iest, mową iest, ázá tymże Słowem nie iest ná łonie Mácierzyńskim? toć mową, toć mowiącym iest! pospolitáć to że Synowie przy Mátkách weselsi, mownieysi, rozprawnieysi bywáią, á tu opák, Syn ná łonie Oycowskim mowi, ná łonie Mácierzyńskim milczy. MłodzKazIV, 359.
– Myśl zbyt ciekawa marny sen przywodzi, Rozprawny język głupie sprawy rodzi. LubSEkl37.
– DISOCUREUR, subst. masc. (Qui parle beaucoup et ne dit rien qui vaille.) Locutuleius. Plaut. ROSPRAWNIS gaduła gadatliwy rosprawny co gada wiele á nic do rzeczy. DanKolaDykI, 470.
– Rosprawny, geschieckt in Ausspru[ch]. BierSłowa196.
Przenośnie
To dziwna, że więc tylko z śniegiem przylatują Śnieguły, tu się w lato z tym ptastwem znajdują. Gołębie gruchające i huczne grzywacze, I szpak, co nieskrowito po gałązkach skacze, Smętne synogarlice, kominne jaskółki, Pracowite w tej też są gromadzie gżegżółki I kosy żółtonose, powietrzne jerzyki I papugi rozprawne, na melankoliki Lekarstwo doświadczone [...].MorszHBanSok159-160
2.
»podejmujący szybko decyzję, niewahający się«
– Rézolut aliter, i. Nié długo się námyśláiący/ vide. Rospráwny. Kn917.
– Rospráwny/ rézolut/ nié długo się námyśláiący. Vir consilij celeris: in consilijs expeditus: promptus consilio [...]. Kn932.
– Rosprawny, rezolut, nie długo się namyślaiący. hurtig im Verrichten, ausrichtsam. expéditif; qui expédie, qui fait vite, qui dépêche vite. T III1909.