ESJP XVII i XVIII wieku

Notowanie w słownikach

Słowniki notują

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

liczba mnoga

Znaczenia

1. »godność kapłańska; urząd biskupa«

– Luter bezecny chłopy podwiodł/ áby siedli ná kárki pánom swoim/ ktorych nie zwał iedno ceklarzámi y kátámi; Turczyná przenosił nád pány Chrześciáńskie/ Biskupstwá kazał znosić/ y wszelakie iurisdykcye pogárdzić. BirkEgz 10.
– Biskupstwo/ Biskupia władza/ vrząd/ godność. Pontificatus [...]. Antistitium [...]. Pontificium [...]. Kn 32.
– Biskupstwo/ Biskupia władża/ urząd godność. Pontificatus, Pontificium Wiskupiste/ wałodzia Wiskupo. SzyrDict 17.
– Dopierosz tu iak prawi tak prawi duchniczek Iako biskupi czasem Biskupstwa kupuią Symonią przybrawszy w płaszczyk donatywy. OpalKSat 92.
– Nie iest to Ordo, iáko Kapłaństwo y Biskupstwo, ale tylko wysoki honor y funkcya w Kościele s. ChmielAteny II 136.
– Odtąd jak Królowie odebrali wolne Kapitułom Elekcye, tak zawsze nominują na Biskupstwa według woli swojej subjekta. ŁubHist 189.

Związki frazeologiczne

– Pawła z Dominikańskiego Zakonu Długosz pisze iuż bydź wziętym na Biskupstwo 1209. NiesKor II 335.

2. »okręg kościelny znajdujący się pod zarządem biskupa; diecezja«

– Jako wiele po wszystkim świecie Biskupstw/ Arcybiskupstw/ nie wyliczy ich za godzinę. BirkNiedz I, 147.
– Biskupstwo/ powiát duchowny/ Diécézya. Dioecesis. Kn 32.
– Bremenskie Biskupstwo Szwedowie trzymaią y trzymac bendą. OpalKListy 315.
– Przed Nisom barzo budowne a srodze długie Wsi są do tegoz Biskupstwa nalezące. VorLetSkarb 142.
– Bo się teráz Kościoł święty nie zna do tákich Prorokow, á znaydziesz ich czásem w iednym Biskupstwie więcey oraz, niżeli niekiedy w Palestynie. WisCzar 105.
– [...] iednym cugiem iachalismy do P[sz]czewa za cztyry mile Do Biskupstwa Poznanskiego na lezące. SobTDzien 4v.
– Annaty nazywają się od rocznych Biskupstw Intrat i Beneficjów. ŁubHist 190.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

– [...] pokazywałem tez List od JmX Gosiewskiego administratora Biskupstwa Wilenskiego [...]. SapADiar 77.

3. »siedziba biskupa; pałac biskupi«

– Biskupstwá przednie Niemieckie zwłaszczá Elektorátskie pobántowáne/ y z máiętności odárte/ cokolwiek srebrá/ złotá w Zakrystyách było/ wszytko zábrano y zá morze posłano. BirkNagr 44.
– Zá Archimándryctwá práwi wielkiego onego Mężá Zácháriaszá z Kopysná Kopystenskiego/ umyslnie ziáchałem do máiętności i Biskupstwá mego Czárnogrodki. KalCuda 311.
– Nie wspomnię tu koszul [...] ná popráwę/ Biskupstwá/ ná okupowánie stácyi żołnierskich/ na budowanie dworow y folwarkow. StarKaz 630.