Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

ARMATURA

rzecz.
ż
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Warianty fonetyczne: ARMATURA, *ARMATORA
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI, T, L (bez cytatu), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp, Kn

Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   armatura
D.   armatury
B.   armaturę ||   armatorę
N.   armaturą
Ms.   armaturze
liczba mnoga
M.   armatury
B.   armatory
Etymologia
łac. armatura
Znaczenia
1. »wyposażenie wojenne, uzbrojenie, broń«
  • – W pole kilkakroć provocatus nie występował [Piotr Kmita], ale samą kopaniną i armaturą gerebat. RadziwKSprawy 292.
  • – Zamek tamże [w Wiśniczu] restaurował, pokoie pędzlem y obrazami przystroił, wieżami y rożną armaturą uzbroił [Piotr Kmita]. NiesKor II 541.
  • – Fortece [...] całey Artyleryi woienney y Cekauzow są obroną, bez ktorey Armatury y w polu niemożna Oyczyzny obronić. BystrzInfArch F2.
2. »zbroja, pancerz«
  • – Nadieżdżamy ku Iassom/ gdzie stał niedaleki Woney znowu Hospodar armaturze lekki. TwarSLeg 40.
  • – Mars odziany w swoię armatorę, Wziąwszy: oddał nas Neptunowi. PotSyl 94.
  • – Widzi Merkury misterne posągi, Marsa z Belloną w cudnej armaturze. DrużZbiór 527.
Przenośnie
  • Owemisz usty Ciało jego y Krew Boską bieżesz: w których iest y pycha? Niewaz się tego niewaz o nędzniku. Pan pokorny pyszną tę twoią skruszy armaturę/ y ciebie samego w niskie/ y wieczne zapędzi lochy.BanHist 116
3. »siły zbrojne, wojsko«
  • – Czwarte trzyma posiełki Jan Ferensbach ktory Dwie chorągwi Raytarskiey wodzieł Armatury. PotWoj 78.
  • – Zgarniaią [wodzowie] motłoch tułacze y ciury Sposobiący ich do swey armatury. ChrośKon 320.
4. »ozdoba plastyczna budowli, broni«
  • – Indyczka [szabla] [...] ma Armaturę na się złotem nabijaną. ArchRadziw 376a/2.
  • – Na tych Arkusach wyrzynano zwyczaynie Armatury, Trophaea rożne, nieprzyiacioł ręce, głowy. ChmielAteny II 95.
  • – Brama pierwsza [...] na wierzchu samym armatury, z drzewa rznięte. ZamLaszGęb 28.
5. »w heraldyce wyobrażenie zbroi koło herbu«
  • Armatura, zbroja koło herbu [...] Orzeł Polski armaturą przyozdobiony. T III 12.