ESJP XVII i XVIII wieku

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI, L (XVIII), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp, Kn, T

Formy gramatyczne

Znaczenia

1. »dotyczący arianizmu, doktryny stworzonej przez Ariusza w IV w.«

– Wspomina Victor Vricensis Słowa iednego Biskupa Aryańskiego do krola Wandalskiego/ aby nie zabiiał Katholika iednego. BirkNiedz I, 147.
– Promowowali Gottowie tenże błąd Aryański w Zachodnich Państwach. ChmielAteny II 697.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

– Wandali Hiszpańscy Aryańską przeieli sektę, tam náybarziey rozkozrenioną [...]. ChmielAteny II 737.

– Co iest Aryańska Herezya? wyexplikowáłem tráktuiąc o Herezyach [...]. ChmielAteny II 697.

– Ná wielu się to y ná onym Olimpusie kácerstwá Ariańskiego Episkopie w Cártháginie wypełniło [...]. KalCuda 244.

– Wspomina Victor Vricensis słowá iednego Biskupá Aryáńskiego do krolá Wandálskiego/ áby nie zábiiał Kátholiká iednego [...]. BirkNiedz 147.

– Promowowáli Gottowie tenże błąd Aryański w Záchodnich Państwach. ChmielAteny II 697.

2. »dotyczący arianizmu, doktryny wyodrębnionej z z ruchu reformacyjnego w XVI w. i jego wyznawców«

– W Rakowie [...] pierwey niezbożność Aryańska kwitnęła. StarKaz II, 630.
– Gdzie przedtym było brzydkie bluźnierstwo Aryańskie Chrystusa Pana y Matki iego Przenaświętszej/ teraz się tu służba Pańska porządnie odprawuje. PruszczKlejn 34.
– Iakub Zadzik Konfirmacyą siedmiom Kościołom Krakowskim 1635 otrzymał. Ministry Aryanskie y ich Szkoły w Rakowie zniosł. PruszczKlejn 95.
– Ariańskie wesele foremne [wesele Aleksandry Przypkowskiej z Mikołajem Suchodolskim]. ChrapDiar I 186.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

– Arryańskie błędy w nim się były zaplątały; dla tego na Seymach wżwawie przeciwko Katolikom stawał. NiesKor II 501-502.

– [...] na ów czas Luterska, Kalwińska i Aryańska Herezye zagęściły były Senat i Stan Rycerski. ŁubHist 248.

– Názbierawszy tedy ták wiele náuki y wymowy/ nie proznował: ale gdy baczył Korone Polską Heretykámi zeszpeconą/ ognistym kazániem swym wypalał z nich kácerstwá Kálwińskie/ Aryáńskie/ odsczepieńskie Greckie [...]. BirkSkar 15.

– Iáko tedy miástá niektore proznych domow dla swawolnych ludzi dopuszczáią/ non tam libenter, quam reuerenter, ták wászych Religiy Luterskich/ y Kálwińskich/ y Aryáńskich/ y Nálewáykowskich. BirkEgz 18.

– [...] kápłáni [...] máią się wywiádować/ od iákiey sekty przychodzą [przystępujący do Komunii]/ y ieśliże okrzczonymi są. Bo ináczey nie mogą bydź uczestnikámi tego Chlebá Anyelskiego/ ieśli z sekty Aryáńskiey [...] przychodzą [...]. StarKaz II, 52-52.
– Sekt Aryańskich, Atheyskich treść oná Iesti przyczyna, żeś rowna pustyni [o Węgrzech]. ChrośTrąba 93.

– Gromił tedy piorem swym szczęśliwym zabobony Kálwińskie/ Aryańskie/ odszczepienskie [...]. BirkSkar 18.

– Iakub Zadzik Konfirmacyą siedmiom Kościołom Krakowskim 1635 otrzymał. Ministry Aryanskie y ich Szkoły w Rakowie zniosł. PruszczKlejn 95.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

– Dziki y gruby narod Gottow y Visigottow Ariańską herezią zarażony/ do Katolickiey wiary przystąpił. O iako to wielka była accessia Kościołowi Bożemu. MorochPar 166.