– Owo iest Xiąze Io MSC Michał czemusz go nie mamy mianować. Albo nie zdawna Wielkich [Xiąząt] Familiiey? Albo nie godzięn korony. PasPam232v-233.
nie [...] inaczej [...] tylko:
nie tylko [...] ale (też i):
nie [...] ale [...] tylko:
nie tylko [...] lecz:
Związki frazeologiczne
nie darmo:
»nie bez powodu«
– Słychac strzelanie y bitwę iakąs zaraz tedy ryscią poszło Woysko Zaraz domyslilismy się ze niedarmo. PasPam112.
– Pan kanclerz wziął z [s]karbu 6000 Zło. iuz to niedarmo. PasPam184.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Ustabilizowane połączenia wyrazowe
nie móc się wydziwić:
»nie móc wyjść z podziwu, dosyć nadziwiwć się«
– Wydziwić się niemogą Rzymianie Swoiemu Maryuszowi. PasPam274.
przedtym póko [...] nie:
– Był od Chowanskiego poimany przed tym puko my z Czarnieckiem do Litwy nieprzyszli. PasPam179v.
celu nie minąć:
»trafić«
– Sławny Oradynie: Ciebie słucháią strzały/ y każdego Celu/ kiedy chcesz żadna z nich nie minie. TasKochGoff189.
nie w porę coś zrobić:
– Tegoż doszedł List od ImPana Szela, ktory donosi Iz Przybył do Grodna do ImPana Stanouniczego ratione Stancyi, w Czym się Exkuzował pierwiey że nie w porę ImPan Szel przyiechał [...]. SapADiar116.
Związki frazeologiczne
słowa jednego przemówić nie móc:
czas nie pozwala na coś komuś:
»ktoś nie ma czasu na coś, ma zajęty czas czym innym«
– Zacną Woiewodztwa Mazowieckiego porodzili się Szlachtą ktorych urodzenie choc bym wywodzic chciał niemogę bo mi niepozwala czas. PasPam86v.
ledwie szyje nie złamać:
nie samemu chodzić:
»żyć z kimś w konkubinacie«
– [Zofia Piwowarska] sobie przyjena pielgrzyma i mieszkała z nim jak z mężem [...] aż się sama przyznała, jakoby nie sama chodzi. KsJaz164.
włos komuś z głowy nie spadnie:
»nie stanie się komuś nic złego, nie dozna ktoś żadnej krzywdy«
~ Y Włos y zgłowy niespadnie bez woli Bozey. PasPam53v.
– Nie o to ią bito/ że chodziłá w żyto/ ále że domá nie sypiáłá. RysProvX, 2.
– Chłopá łákomego/ Woru dziuráwego/ Gościa bez-wstydnego. Nigdy nie nászycisz. ŻabPol C1.
– Kto w dziesiąci leciech/ niebędzie nadobny/ we dwudziestu gładki/ we trzydziestu duży/ we czterdziestu mądry/ w piąciudziesiąt bogáty/ wsześciudziesiąt nabożny/ tedy iuz do śmierci tákim nie będzie. RysProvVII, 7.