Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

DAL

rzecz.
ż
ZALĄŻEK ARTYKUŁU HASŁOWEGO
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: non ante 1622
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
B.   dal
  dalą
Znaczenia
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji
  • Zdarz, niech w rzeczach niepewnych nie szukam pewności, Niech w dalą nie zachodzę od Twojej światłości. ArciszLamBar I 387-388.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • w dal:
    • »daleko«
    • Co się tycze strzelania, strzelają nieźle w dal, choć nie tak, jako kolobryna wyżej mianowana. AquaPrax 84.
  • na dal:
    • »daleko«
    • Cnota sama wszędzie i zawsze szczęśliwie panuje, przezornie rozkazuje, szyroko i nadal władnie, zgoła przy niej wszytka wiara, posłuszeństwo i powaga. MałpaCzłow 269.
    • Jak byś widział Wulkana, gdy ognista kosa Zhukaną grzywę jeżąc pod same niebiosa Z Etny huczno wypada; samym ogniem pryska Popioł, głownie, pioruny, y nadal, y zbliska Na wszystkie miece strony, toż siarczyste rzeki Strasznym grzmotem, wytoczy z rozdartey paszczęki Nikomu nie przepuści, nikogo nie minie Kogo ta szarga zarwie, bez pochyby ginie [...]. GośPos 8.
    • [...] tak właśnie iako promienie słoneczne odbiiaiąc się od waporów czynią tęcze, czynią na wschodzie y zachodzie obłoki białe, y iedne nad drugie świetnieysze, a długi nieba przeciąg zabieraiące, albo iako na brzegu morskim patrzący na słońce za morzem zachodzące widzi na powierzchności morza światło migocące się y na dal rozciągaiące się. BohJProg I 36.
    • Są ludzie, ktorzy na dal coś się bydź widzą, z bliska nic się bydź nie zdaią. CoqMinNic C5.
  • na dal:
    • »?«
    • Ledwo bowiem Siemieński, starosta dębowiecki, starej laski marszałek, zagaił sejm, zapraszając posłów do elekcji nowego marszałka, natychmiast dały się słyszeć liczne głosy nie pozwalające przystępu do wetowania, z przyczyny, iż między posłami znajduje się senator, który bez pomięszania stanów i szkodliwych na dal dla stanu rycerskiego konsekwencji w Izbie Poselskiej zasiadać nie może. KitPam 57.
    • Tę subtelną odpowiedź wzięto za radę, iż trzeba zgubić Piotra, chcąc siebie i Katarzynę na dal od wszelkiej jakiej mogącej wybuchnąć za żyjącym Piotrem rewolucji ocalić. KitPam 99.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Podhasła

Z DALE

w funkcji przysłówka
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
  z dale
Najwcześniejsze poświadczenie:
Znaczenia
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji
  • Co Florenc obáczywszy iż iuż nie dáleko niego á sam tylko był/ obroćił k niemu swego konia ránnego/ z drzewem się swym zástáwił/ ku ktoremu Alámpath z wielkiego zápędzenia/ drzewem swym uderzył/ ták że się obádwá bárdzo dobrze trafili/ y ták mężnie w śiodłách swych śiedźieli że się im obie drzewie spadáły/ przoto się wnet do mieczow swych tárgnęli/ á ku sobie ták mężnie śiekli że się ná nich kirysy pootwierały/ támże Florenc sztychem ugodźił w twarz Alámpátgowi/ á przebił mu przez oko áż do mozgu/ od ktorego rázu Alámpath z konia spadł á Florenc widząc z dále Pogány k sobie bieżące/ niechćiał więcey ufać koniowi swemu/ ále wnet zśiádszy z swego poimał koniá Alámpáthowego ktory był godzien tyley wági srebra/ ile sam záważyć mogł/ tákiey cnoty ten kos był. HistOt F6v.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Data ostatniej modyfikacji: 10.07.2025
Odsyłacze
Patrz: Z DALA.
Autorzy: AW
Data ostatniej modyfikacji: 10.07.2025