Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

OMYWAĆ SIĘ

czas. ndk
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SStp, SXVI

Nienotowany w słownikach:
Kn, T, L, SWil, SW, SJP

Formy gramatyczne
bezokolicznik
  omywać się
czas teraźniejszy
lp 3. os.   omywa się
lm 1. os.   omywamy się
3. os.   omywają się
czas przeszły
lp m 3. os.   omywał się
Znaczenia
1. w funkcji zwrotnej »powierzchownie oczyszczać się z brudu przez polanie się wodą lub innym płynem albo roztworem wody ze środkami myjącymi«
Rekcja: z czego; w czym

  • ~ Láźnie też w każdym mieśćie swe osobne máią/ W ktorych się raz y dwákroć w tydźien omywáią. PaszkMrDzieje 122.
  • – Z kąd się brud bierze z ktorego się ráno omywamy? TylkRoz 247.
Przenośnie
  • Zal mię przenika, ustaią siły; Oko się we łzach omywa. Grób to zaiste matki mey miły, Oto iest wielkość prawdziwa!BykWiecz 70
2. w funkcji zwrotnej »w religiach: symbolicznie oczyszczać się z win przez polanie ciała lub części ciała wodą«
Rekcja: od czego; czym ‖ w czym

  • – Co niech się nie zda niepodobną/ gdyż tu (iáko y w więtszey częśći wschodniey) wszytkie grunty/ lásy/ kruszce/ áż też y wody w niektorych rzekách/ krolowi ábo tym komu on ich pozwoli/ należą: nie może się bowiem nikt vmywáć oną wodą z Gángesu/ ktory idźie przez krolestwo Bengálae/ áni z Gángi/ co przez krolestwo Orissae płynie; áżby zápłáćił cło támtym krolom: y samże krol Nársingae/ kupuie wodę z pomienionych rzek/ y każe ią zdáleká woźić/ áby się nią omywał y oczysczał wedle swych zabobonow. BotŁęczRel III 13.
  • – Skończywszy to miotánie/ [Brazylijczycy] omywáią się wodą/ y poczytáią się poświęconymi przez to: y tym więtszą w sobie moc y władzą vznawáią/ im bárźiey od śiebie odeszli byli/ y im nasprosnieysze bestiálskie trzęśienia śćierwu swego pokázowáli. BotŁęczRel V 94.
  • – Boże moy dla ćiebie i dla vpodobánia twoiego miłuię. Chrystusá IEzusá Páná i Zbáwićielá moiego/ że go ty sam iáko iednorodżonego Syná twego miłuiesz/ i że go miłowáć nam każesz/ i żeś go nam dał/ ábys przezeń od nas poznawány/ i miłowány/ i szánowány/ i dostąpiony/ i záżywány był/ i żeś go nam vczynił mistrzem prawdźiwym/ ktorego słucháć/ wodzem żywotá/ zá ktorym chodźić/ wizerunkiem obyczáiow/ ktore wyrázáć/ skárbnicą zasług i łáski/ z-ktorey się bogáćić/ z rzodłem wody żywey/ w-ktorey się omywáć/ bramą wiecznośći/ ktorą do wiecznego żywotá wchodźić mamy. DrużbDroga 421-422.
  • ~ Obywátelow ma ná wszystkie niecnoty wylanych, ktorzy tego są rozumienia, że w Gangesie wszystkie swoie niecnoty zmywáć mogą, kiedy się w nim kąpią, á to dla tego, że rozumieią iákoby tá rzeká płynełá z Raiu. Niewolno iednák tám nikomu omywác się, áż się pierwey dobrze kto Krolowi opłáći. DrewsBrzozDystr 259.
  • – Który sie omywa od umárłégo, á záś sie go dotyka: cóż pomaga omywánié iego? BW Syr 34, 30.
Przenośnie
  • Boże moy dla ćiebie i dla vpodobánia twoiego miłuię. Chrystusá IEzusá Páná i Zbáwićielá moiego/ że go ty sam iáko iednorodżonego[!] Syná twego miłuiesz/ i że go miłowáć nam każesz/ i żeś go nam dał/ ábys przezeń od nas poznawány/ i miłowány/ i szánowány/ i dostąpiony/ i záżywány był/ i żeś go nam vczynił mistrzem prawdźiwym/ ktorego słucháć/ wodzem żywotá/ zá ktorym chodźić/ wizerunkiem obyczáiow/ ktore wyrázáć/ skárbnicą zasług i łáski/ z-ktorey się bogáćić/ z rzodłem wody żywey/ w-ktorey się omywáć/ bramą wiecznośći/ ktorą do wiecznego żywotá wchodźić mamy.DrużbDroga 421-422
  • Trzeci [sposób zadośćuczynienia za grzechy]: Często omywać się y oczyszczać we Krwi JEZUSOWEY, często nabożnym áffektem ápplikować sobie życie, y mękę IEZUSOWĄ; zá swoie złe áffekty, y serdeczne kochánia niedobre, serce przebite [...].KowalFPust F3v
Podhasła

*OMYWAJĄCY SIĘ

im. przym. czyn.
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
lp B. m żyw   omywającego się
Najwcześniejsze poświadczenie:
Znaczenia
»w medycynie: człowiek nawilżający lub moczący swoje chore miejsce roztworem leczniczym«
  • – Wiedźieć trzebá: że krew pśia, y dźieci máłych dwoch mieśięcznych, ábo młodszych, bez wątpienia uwolnia y leczy od trądu, omywáiącego się nią, iák ćiepłą wodą. ScotSekr 424.
Odsyłacze