Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

SZESNY

licz.
odm. przez przypadki, liczby i rodzaje
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Warianty fonetyczne: SZESNY, SZÓSNY, SÓSTNY
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI (szostny, szesny), L (szestny, szesny; XVI-XVIII), SW (szestny, szesny)

Nienotowany w słownikach:
SStp, Kn, T, SWil, SJP

Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
lp M. m   szesny
  sóstny
B. m   szósny
N. m   szesnym
Znaczenia
1. »składający się z sześciu elementów«
2. »odnoszący się do podziału kąta 360 stopni na sześć części«
  • – LUbo w Figurze Rewolucyi roczney znáki Miástá Krákowá y Máłey Polski [symbol] y [symbol] kwádrátowym ná się poglądáią áspektem: zkąd niesnasek, y niezgody między Obywátelámi wspomnionych Miástá, y Kráiny szerzyć się będą; iednák że [symbol] Konsyliátorká Páná Rocznego, z Domu Małżeństwá z [symbol] przez szosny: [symbol] záś Pan roczny z [symbol] przez troyny łáskáwié znoszą się promień. WolsWKal D3.
  • – W Lećie Márs uszczęśliwiony Słońcá y Wenery szesnym promieniem wesołe y zdrowe ominuie czásy, Dámom y Mágistratom łáskawą y przychylną sprawuiąc inklinacyą. DuńKal Gv.
Związki frazeologiczne

  • astr. aspekt szesny (sz. zm.):
  • »odległość kątowa między dwiema planetami wynosząca 60 stopni«
    • – Z tákowego położenia ná Zodyáku niebieskim Znakow y Plánet, lubo káżdy snádno poznać może Aspekty, Constellácye onychże; iednák y te wyraźnie piszę [symbol] ná [symbol] kwádratowym, á ná [symbol] troynym pogląda promieniem: [symbol] y [symbol] kwádrátowym ráżi áspektem: tenże [symbol] z [symbol] przez szosny, á z [symbol] przez troyny i ná ostátek z [symbol] przez kwádrátowy znoszą się Aspekt. WolsWKal D.
    • – Drugi aspekt iest szesny: gdy ieden Planeta od drugiego szostą częścią całego zodyaku, to iest 60. gradusami swego cyrkułu iest odległy. BystrzInfAstron M1.
Podhasła

SZESNY
rzecz
m

w funkcji rzeczownika
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   szesny
Najwcześniejsze poświadczenie:
1601-1610
Znaczenia
»odległość kątowa między dwiema planetami wynosząca 60 stopni«
  • Szesny Saturna. Tu rzeczy swoje źle sprawować wcale, Jeśli pieniędzy w mieszku masz o male. MinSow 289.
  • Szesny Jowisza. Nie da pieniędzy Żyd na słowa, Rychlej na suknią, zwłaszcza jeśli nowa. MinSow 290.
  • Szesny Marsa. Tu nie tak łatwa wojna z Tatarami, Jako u chłopa na wsi z kokoszami. MinSow 290.
  • Szesny Słońca. Darmo tu prosić od panów na strawę, Rychlej ci da Żyd na jaką zastawę. MinSow 291.
  • Szesny Wenusa. Kto pojmie wdowę, jako sami wiecie, Jakoby też kupił portki na tandecie. MinSow 291.
  • Szesny Merkurego. Źle cudzą żonę mieć na pilnym oku, By zaś od męża nie wziąłeś po boku. MinSow 292.
  • SZESNY SŁOŃCA Z mądrymi dobra sprawa, dobre z nimi żarty, A z głupimi, mym zdaniem, dobrze grawać karty. ŻabKalBar I 109.
  • SZESNY MERKURIUSZA Pismem się szkoda bawić, lepiej by pisaną, Jeśli nie tu na stole, więc z Kaśką za ścianą. ŻabKalBar I 110.
  • Szesny Sáturná/ y Trzećiak Do gospodárstwá się rzuć/ około roli/ ogrodow winnic rob/ szczep/ budynki/ gruntá zákłáday/ rády záciągay/ Sędźiow y Przełożonych zázyiesz iako chcesz. WolsWKal A.
  • Szesny Mársá y Trzećiak Do Xiążąt/ y pod chorągiew się záćiągay tákże konie y inne bydło ná gospodárstwo kupuy/ Alchimistowie y Gwárkowie Wszyscy czás máią pogodny/ gdy w do lekarstw tez wyborny zwłaszcza gdy w zostáią. WolsWKal A.
  • Szesny Merkuryuszá y Trzećiák Puść się w drogę/ kupiectwoć się náda/ ráchunki czyń/ dźiatki ná náukę odday/ spráwy poprzyi/ z Uczonemi pośiedź/ księgą y dyskursem się zábaw. WolsWKal A.
  • Szesny Jowiszá y Trzećiak. Czás iest wyborny do lekarstw/ Ieśli známię niebieskie pozwála/ Justynow się poradż y Práwem zábaw/ o Wánkáns proś/ y owszem wszelkie spráwy co znácznieysze odpráwuy. WolsWKal A.
  • Szesny Słońcá/ y Trzećiák Wyborny czás do lekarstw / syropki y pigułki rob áby długo trwá/ o Urzędy y godnośći u Krolow y Xiążąt/ tákie i Przywileie proś/ lecz nie bez podárkow/ w drogę dobrze/ y około gospodarstwá. WolsWKal Av.
  • – Ponieważ pięcioraki aspekt Planet między sobą, to iest: złączenie, szesny, kwadratowy, potroyny, oppozycyą, opisane w liczbie XXII. Jnformacyi astronomiczney, naywięcey sprawuią alteracye, odmiany powietrza: osobliwie iednak aspekt złączenia, Oppozycyi, y kwadratury. BystrzInfAstron O2v.
Odsyłacze