Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

JEZUITA

rzecz.
m
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Warianty fonetyczne: JEZUITA, JESUITA, *JEZUWITA
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI (jezuita, jozuita), T, L (jezuita; XVIII), SWil (jezuita), SW (jezuita, jezuwita, jozuita, Jeżoita), SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp, Kn

Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   jezuita ||   jesuita
D.   jezuity
B. uż. żyw.   jezuitę
N.   jezuitą
liczba mnoga
M. uż. osob.   jezuitowie
  jezuici
uż. nosob.   jezuity
D.   jesuitów ||   jezuitów
C.   jezuitom ||   jezuwitom
B. uż. osob.   jezuitów
uż. nosob.   jezuity
N.   jezuitami
Ms.   jezuitach
Znaczenia
1.  relig.  »członek Towarzystwa Jezusowego«
  • – Jako starego Testamentu pewność z Zydowskich Kśiag ma być doświadcżana: tak nowego Testamentu prawdá Greckiej mowy prawidła potrzebuie. Toć iest dawnych Doktorow Kośćielnych o przekładźie pismá Swietego iednostaine y prawdźiwe zdánie; przęćiw ktoremu, iż nam Jezuitowie miasto Greckiego textu, łacińską translatią ktorą vulgatą zowią ża autentyk wtrąćić chcą, y onę iako scżyrszą y prawdźiwszą zalecáiąc. NTPrzedm 4-5 nlb.
  • – Iezuici innymi zakonniki, y Akademiki, także y księżą swiecką gardzą. SzemGrat 15.
  • – Postępuie dáley ieszcze tenże/ y miásto defensorá Akádemiey/ sędzią się rzeczy Jezuickich/ mocą ktorey nie ma uczyniwszy/ powiádá/ że Jezuići nie wszyscy są Jezuitámi prawdziwymi/ choćiaż po Jezuicku chodzą: ále dopiero się tákimi staią/ kiedy czwarty slub ścia do Pogan Papieżowi czynią: przed ktorym slubem wolno im wyniść z zákonu/ gdy się im podoba. SzemGrat 35.
  • – Wypuszczaią Jezuici od siebie niektorych dla wielkich y rożnych przyczyn/ wolnymi ie czynią od slubow zakonnych/ mocą stolice Apostolskiey [...]. SzemGrat 44.
  • – Chwała Bogu miły Plebanie/ że wzdy Hiszpanowi drogę toruiących Jezuitow czynicie choć; to arcyfalsz a nie Antychrystowi/ iako niekiedy Dominikanow/ y Franciszkanow czynili Mistrzowie Paryscy/ paszkwilusami one smaruiąc wszędy po świecie. SzemGrat 46.
  • – Achab Pan niezbożny/ nad ludem Izraelskim panuiąc zarzucał Eliaszowi prorokowi to/ co teraz P. Pleban Jezuitom. SzemGrat 53.
  • – Nie nowináć to/ że się od pászkwilántow przy máłych y lichych Jezuitách/ ludźiom wielkim y zacnym duchownym ábo świeckim dostánie. SzemGrat 129.
  • – Tego Olbrichta kreczmera druga corka Małgorzeta małzonka Pana Woiciecha Nowomieiskiego, tych odumarła wdowim stanie dziatek. Woiciecha, Jesuitą umar. Adama. Kazimierza Bernardinem umar. Krzisztopha Lantwirtem iest Nowogrockim. VorLetSkarb 106-107.
  • – Xiądz Marcus Jesuita Spowiednik i Kaznodzieia Krolowei Jei mosci. VorLetSkarb 141.
  • – Habitus ich iak Oicow Jesuitow, wyiąwszy ze boso chodzą, a płascze nie haftką alie po kapucinsku zawciągaią. VorLetSkarb 143.
  • – To miasto Ferdinandus II. Caesarz Oicom Jesuitom darował na Ołomunskie Seminarium, tam murawskie sukna i kiry robiom. VorLetSkarb 146.
  • – [...] Złotych Pięcset [...] Oycom Jezuwitom Zapisuię aby Pana Boga za duszę siostry mey Fliorency Unichowskiey Chorązyney Minskiey Pana Boga prosili. DekrŻmud 150b-151a.
  • – A to był Kśiądz Stánisław Maliszewski Iezuitá, ktory to od chłopcow Páná Woiewody Brácłáwskiego między sobą discurruiących słyszał, y iák rzecz pewną w Wárszáwie zeznał, zá co wziął złotych trzystá, á tey relátiey te słowá. LubJMan 134.
  • – Xiądz Piekarski Iezuita uczynił do nas exortę. PasPam 57v.
  • – Wpost wielki iedli z Mięsęm nawet y sami Iezuici. PasPam 64v.
  • – Niedziwować się Panom Czarnieczczykom, że sobie roszczą Skrupuły bo tam oni wdywizyiey swoiey wszystko Iezuitow maią kapellanow Oni ich to temi nadziewaią skrupułami. PasPam 118v.
  • – Dał Bal wieś jezuitom [...] Z wielkim wzięli zgorszeniem w swoję go opiekę. PotFrasz4Kuk I 210.
  • – Wiedzieć tu trzeba że na ten okup Fara dała Srebra Grzyw 200. Iezuici 1000 y Monstrancyą pozłocistą. HistBun 7.
  • – W łazience jadł obiad król jm. [...] podczas którego jm. ks. Wolff jezuita przyniósł dziecię w banijej szklanej symboliczne [...] podobne bardzo do żywego [...] miał te zrobić z nauki M. Alberti. SarPam 23.
  • – Biskup wszystkie zakonniki, którzy in praesentia jp. Hetmana albo mszą świętą odprawują, albo do kościoła chodzić nie bronią, albo konwersacyę prowadzą i t. d., wyklął, jako to: jezuitów, dominikanów, franciszkanów, bernardynów i t. d. ZawiszaPam 180.
  • – Ciała całego relikwie ś Felicyana męczennika, dane mi w Rzymie roku jubileuszowego 1,700 od najwyższego pasterza Klemensa XI, do kościoła ww. oo. jezuitów w Mińsku ofiarowałem, którego jako wielkiego księstwa litewskiego i województwa patrona, solennie introdukował jksiądz Brzostowski biskup wileński podczas sądów trybunału kadencyi mińskiej, przy wielkiem zbiegowisku ludzi zacnych i zgromadzeniu pospólstwa, w processyi od cerkwi ś. Ducha, oo. Bazylianów unitów z cechami, bractwami, muzykami i t.d. do pomienionego kościoła. ZawiszaPam 302.
  • – [...] dano Gospodarzowi znać [...] a ten przyszedszy zadziwił sie Z czego do IM Xiedza Woyciecha Symelliusa Dziekana y Proboscza Zywieczkiego pobiegł, y oznaymił to gdzie z osobliwey Rady Xiedza Kazimierza Gałe[s]kiego Iezuity, y Xiedza Szymona Czadrzynskiego Praesidenta Bracztwa Rozanoczowego do Koscioła Farnego kazano go wziąc, [...]. KomonDziej 183.
  • – [...] gdy po Koronacyi iuż nikomu za szkody niechciano nic dać, i Oyców Jezuitów zbyto Komplementem, zaczym oni udali się do samego króla traktuiąc przez Jezuitę Włocha Xiędza Wotę Krolewskiego spowiednika, ktory widząc ich niesłuszną pretensyą wszedł do Anticamery [...]. OtwFDzieje 10.
  • – 1713 Dnia 16go sierpnia odprawił się akt solenny wjazdu do katedry swojej JMści X. Jana Skarbka [...] Kazał na tym akcie u fary X. Wolski Ordinaryusz Jezuita. KronZakBarącz 178.
  • – Tegoz był u mnie ImX Bohuszewicz Prowinciał na ten czas WWOO Iezuistow [!] z Wizitą ktory Iechał do Grodna Tegoz był u mnie Takze y ImX Prowinciał Wielebnych OO Dominikanow takoz z Wizytą [...]. SapADiar 80.
  • – Są tu [w Amsterdamie] Kaplice OO. Augustynianow y Jezuitow dla Katolikow; Zydowska Synágoga albo Bożnica wielka dla Zydow Portugalskich... ChmielAteny II 248.
  • – Jezuita. Jesuite. Jésuïte. § OO. Jezuici. T III 492.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • konwikt ojców jezuitów:
    • – Mielismy przes pięc miesięcy gospodę w miescie u sekretarza Arcixiązęce[go] Kriberaika ale ze brat miał wolą Arcixiężnę Magdalenę do Florencijei prowadzic y ta[m] iusz we Włoszech ostac dał mię do Conwictu Oicow Jezuitow. OssJŻyw 9.
  • ojcowie jezuici:
    • – Anno 1682..., w piątek z namowy Lojolitów alias oo. jezuitów i rady ich pozwolił jegomość pan Pac [...] zdjąć Krzyż ze zboru ewangelickiego [...] za Trocką Bramą. CedrPam 19.
2. w lm »kościół albo klasztor zakonu«
  • – Na zaiutrz rano wysłuchawszy Mszey u Iezuitow poszlismy na Pałac. PasPam 146v.
  • – Krolestwo zas Stali w kollegium u Iezuitow. PasPam 198.
  • – Niepoprawne zródło .
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Odsyłacze
Patrz: *LOJOLITA, BERNARDYN, *CYSTERS, *DOMINIKAN, FRANCISZKAN, KAMEDUŁA, KAPUCYN, *KARMELITA, KOMUNISTA, oblat, PIJAR.
Autorzy: MBM
Data ostatniej modyfikacji: 17.01.2022