ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI, Kn, T (cwiczenie), L (XVI-XVIII), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

	M.				ćwiczenie
	D.				ćwiczenia
	N.				ćwiczeniem
	Ms.				ćwiczeniu

Znaczenia

»nazwa czynności od →ćwiczyć«

– Pośle do dworu nie dla ćwiczenia w cnotę, ále dla sukniey áby ią sobie wysłuźył, á oycá o nákład nie przypráwiał. A ono lepiey było tę część, ktora nań po śmierći iego przypáść miáłá, zastáwić. StarPopr 76.
– Kamienica częścią na szkolne auditorya dla ćwiczenia dziatek, częścią na mieszkanie kaznodziejom [...] należeć ma. RadziwKSprawy 500.
– BOjaźń PAńska jest początkiem umiejętności: ále głupi mądrością y ćwiczeniem gárdzą. BG Prz 1:7.
– Y rzekłbyś: O jákożem miał ćwiczenie w nienawiści: á strofowániem gárdziło serce moje! BG Prz 5:12.
– Cwiczenie kogo/ Institutio [...]. Kn 91.
– Cwiczenie śię/ Exercitatio. Meditatio [...]. Kn 91.
– Exercĭtum. Ćwiczęnie 1. 3. KnŁacPol 281.
– Exercĭtātio. ćwiczenie 1. 2. 3. Robotá dla zdrowia. Kompozycya 1. KnŁacPol 281.
– Exercĭtio, onis. ćwiczenie się. Robotá. 1. KnŁacPol 281.
– Instĭtūtio, Ćwiczęnie. Uczęnie. Náuká 1. KnŁacPol 403.
– Meditamentum. Myśl 2. ćwiczęnie 2. KnŁacPol 467.
– Meditātio. Myśl 2. Rozmyślánie. ćwiczęnie śię. KnŁacPol 467.
– Także pod czás látá, ćwiczenie co Miesiąc, raz będzie skłádał z strzelbą, w bęben kazawszy vderzyć, áby do tarcze strzeláli Cechámi. FredKon 57.
– Cwiczenie [...] 1. un éxercice; pratique, usage m. action de pratiquer. 2. instruction, discipline. § cwiczenie rycerskie, cwiczenie z dział, z hakownic; cwiczenie ręki w chędogim pisaniu; cwiczenie żołnierza w monszterunku; cwiczenie chłopca w łacinie; cwiczenie pamięci; pole cwiczenia pociskowego. 2) schowany na dobrym cwiczeniu; trzymać w cwiczeniu chłopca. T III 166-167.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

ćwiczenie nabożne:

– cwiczenie nabożne albo duchowne [...] un éxercice de pieté. T III 167.

ćwiczenia pokutne:

– [...] żadnego sposobu skutecznieyszego wierni Pańscy ná wypłacenie/ y zasłużonego karániá Boskiego odwrocenie/ nienaydowali/ iáko ten/ gdy z żalem serdecznym przez modlitwy/ posty/ iáłmużny/ umártwienia/ y inne ćwiczeniá pokutne/ dosyć za grzechy czynili. BujnDroga 103.

ćwiczenie duchowne:

– Cwiczenie duchowne (vulgò Exerćitia Spiritualia) [...] vide Rozmyślam nabożnié. Kn 91.
– cwiczenie nabożne albo duchowne [...] un éxercice de pieté. T III 167.

Związki frazeologiczne

być w ustawicznym ćwiczeniu:

– Nam dostały się do zabawy Narody Te ktore [...] zawsze są w ustawicznym Cwiczeniu in Continuo Belli Opere [w ciągłym trudzie wojennym]. PasPam 278v.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

ĆWICZENIE