Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

ŻAGIEL

rzecz.
m
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Warianty fonetyczne: ŻAGIEL, ZAGIEL
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
T

Nienotowany w słownikach:
SStp, SXVI, Kn, L, SWil, SW, SJP


Najwcześniejsze poświadczenie: 1656-1688
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   żagiel
D.   żagla
liczba mnoga
M.   żagle
D.   żaglów
B. uż. nosob.   żagle
Znaczenia
1. »płat mocnej tkaniny w kształcie trójkąta lub czworokąta rozciągany na specjalnych drzewcach, pozwalający wykorzystywać wiatr do napędu statków i łodzi«
  • – Maszty lecą zagle na morze spadaią. PasPam 68v.
  • – Przychodzą tedy drugie dwa [okręty] stanęły rowno z tamtemi wyrychtowawszy żaglow. PasPam 68v.
  • – Zapaliły się były zagle y na Szweckim iednym okręcie ale zaraz poscinali Maszty. PasPam 69v.
  • – Żagiel, g. żagla 1) ein Segel. [...] voile de navire. § 1) żagle rozwiiać, rozpuszczać, rozpośćierać, hyzować; pełnemi płynąć żaglami. T III 2825.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • wyniść pod żagle:
    • – wyniść pod żagle. unter Segel gehen. faire voile. T III 2825.
  • żagiel wielki:
    • – żagiel wielki. das grosse Segel. la grande voile; la voile du grand mât. T III 2825.
  • żagiel ostatni na tyle:
    • – żagiel ostatni na tyle. Hinter-Segel. tapecu. T III 2825.
2. »płat materiału rozpinany poziomo w celu zapewnienia ochrony przed słońcem lub deszczem«
  • – Żagiel, g. żagla [...] 2) Plane, Decke von grober Leinwand. [...] bache, banne, grande couverture de toile. 2) żagiel albo płachta wielka, dla deszczu albo słońca nakryćie. T III 2825.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: WG
Data ostatniej modyfikacji: 13.11.2019