ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Słowniki nie notują

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

	M.				żona
	D.				żony
	C.				żonie \|\| żenie
	B.				żonę
	N.				żoną

liczba mnoga

	M.				żony
	D.				żon
	B.				żony

Znaczenia

»kobieta zamężna«

– W Indiey zwierzchność máią w Religiey z nawyższą władzą Brámmánni [...] á dizelą się ná dwie sekcie: bo niektorzy się żenią y mieszkáią w mieściech y máią to imię Brámmánni: drudzy bez żon żyią á zowią ich Ioghi. BotŁęczRel IV 138.
– Nie frasuj się, często Bóg i frantom dogodzi, Że ci babożeniowie, co śmierci czekali Żon swoich, pierwej sami na marach bywali. SzymSiel 39.
– Sálomon mądry/ y bogáty Krol/ nábudował báłwochwálnic wiele dla żon swoich/ y nałożnic/ y czynił pokłon z nimi wespoł/ przed bożyszczámi onemi. BirkNiedz 156.
– Toż vczynili Ráhmet Kádyney/ żenie sędźiaká Isuph, ktory był został ná lądźie w Metellinie/ że ią puśćili wolno/ choćiaż mogliby byli mieć zá nię pienię dzy nie máłą summę. OpisGal A3v.
– Oycowie do Synow pisali, zony do Męzow. PasPam 53.
– I tu dziwna ze w kraiu tak obfitym gdzie unas wszystkiego było pełno, A oni byli Tydzięn Na mieyscu postali to zaraz do nas po kwescie przysłali zony. PasPam 57.
– Zostaniesz Lutrem asz tu będzie piękna zony dobrać a Duszę stracić. PasPam 75v.
– Złą macie Zonę Panie. PasPam 199.
– Przyiechali do mnie krewni zony moiey. PasPam 228v.
– Zastawszy Tatarowie owę w ziemi swoiey depopulacyią Trupy Zon y Dzieci swoich bydła Stada pozabierane Płakali na Swoie nieszczęscie. PasPam 277.
– Nawet pierzcień ktory mi była dała Zona na Zmowę oddłęm żeby przy mnie nic nieprzysychało Cudzego. PasPam 283.
– Stygarowie [...] żadnegoż z faworu wpisać nie mają, że ow albo który z pokrewieństwa jego im rabia, dla czego serio inhibetur ani robotnikow, żon ich, albo dzieci, do noszenia wody, drwa rąbania albo innej [...] roboty aplikowania [...] aby do roboty osadzeni być mogli. InsGór 1735 89.
– Z tego wszystkiego co moia żona pisze, ia miarkuię, iż się ona bardzo myli, gdy rozumie iż edukacya wykwintna y modna, iest to samo co edukacya przystoyna y dobra. Monitor 79.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

mieć kogoś za żonę:

– Iego miał siostrę rodzoną zaZonę Wilhelmus. PasPam 68.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń

Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

– Kto się opsá y o chłopcá nie weźmie/ nieweźmie się y ożonę. RysProv VII, 6.

– Koń dobry/ Broń pewna/ Zoná głádka. Roskosz doczesna. ŻabPol A4.

– Zły chłop od Zony. RysProv XVIII, 6.

– I ty/ y żoná y cháłupá/ y wszystko twoje/ (scil.jest) Du/ dein Weib/ deine Hütte/ und alles das deine/ ist mein. [Also pflegen die Polnischen von Adel wieder ihre leibeigene Unterthanen zu sagen]. DobrGram 427-428.

– Ná gładką Zonę pátrząc syt nie będziesz. RysProv 62.

– Zoná ma być trzeźwa/ ochędożna y cnotliwa. RysProv 93.

– Dwá rázy Zoná mężá biłá/ raz że ogorki łupił/ a drugi raz/ że iábłek nie łupił. RysProv III, 5.

– Kto się chce mieć dobrze ná dzień/ niech sobie gęś zárznie/ kto ná tydzień/ niech wieprzá zákole/ kto ná miesiąc/ niech wołu zábiie/ kto ná cáły rok/ niech żonę poymie/ á kto do śmierci/ niech Xiędzem zostánie. RysProv VII, 5.

– Ták to bolesno komu Zoná vmrze/ iáko kiedy kto zábiie się w łokieć. RysProv Iv.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Odsyłacze

Patrz: MĘŻYCA, *MĘŻYNA, MAŁŻONKA, MĘŻATKA, MĘŻOWA, OBLUBIENICA.

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

ŻONA