ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI, T, L (XVIII), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp, Kn

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

M.		aga
D.		agi
C.		adze
B.	uż. żyw.	agę
N.		agą

liczba mnoga

M.	uż. osob.	agowie
D.		agów
B.	uż. osob.	agi \|\| agów
N.		agi

Etymologia

tur. aġa 'tytuł różnego rodzaju naczelników, przełożonych: oficerów, urzędników, dowódców itp.'

Znaczenia

1. »urzędnik, naczelnik, dowódca wojskowy; tytuł stosowany wobec dostojników w Turcji sułtańskiej«

– Spahye nie maią Agi swego, iako Ianczarowie: ale Bołukow siedmi, to iest Sedziew, ktorych wielka authoritas. TwarSLeg 56.
– Zostáli na placu między inszemi/ trzey Agowie, y ieden iest poimány. MerkPol 288.
– Wszytkie insze Woyny przez Basze przez Agi Odprawował [cesarz turecki]. PotWoj 24.
– Basza z Siedmią Agow na placu złozony. DrobOpow 145.
– Seser Kassi aga Kanclerz Hana przyiechał pod Nasz Oboz. HistBun 9v.
– Jmp. krakowski [...] oznajmuje, iż jakaś aga posłaniec chański z listami do króla jm. idzie. SarPam 242.
– [...] przybyli z Stambułu Dwa Cudzożiemcy ktorych Konwoiował Aga Turecki [...]. GazPol 1736 4 3 nlb.
– Máią pod sobą y Bieiow, Agow, y pewną liczbę Zámkow. Tych znácznieyszych Beglerbejow aliàs primae classis, albo gatunku ieſt 22. ChmielAteny II 488.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

janczar aga:

– Wielky to na Moskwie Strzelcy Vrząd iako V Turkow Ianczar Aga. ŻółkPocz 41.
– Ianczar Aga, Starszy Ianczarski, ktorych tu znaczne praesidium. TwarSLeg 50.
– Z pogranicza continuant tu wiadomości, osobliwie z Szańcu Ś. Trójcy i Maryjampola, że w Kamieńcu powietrze straszne, już wymarło nad trzy, tysiące dusz, janczar-aga i syn paszy, niewolników, różnych ludzi znacznych siła wymarło. SarPam 43.
– Janczarága. iakoby Hetman pieszego woyska. GośPos 353.

2. »wysoki dowódca wojskowy na tureckiej Wołoszczyźnie«

– Porządek senatorskich i ziemskich urzędów Ziem Mołdawskiej i Moltańskiej [...] Aga jest to militare officium, nazwisko zaś tureckie i jest ad instar janczar – agi tureckiego, bo ten jest nad darabanami i wszytką piechotą generałem. CosHistCzam 296-301.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

AGA I

AGA II