ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
L (XVIII)

Nienotowany w słownikach:
SStp, SXVI, Kn, T, SWil, SW, SJP

Najwcześniejsze poświadczenie: 1626-1639

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

M.		Aleksander
D.		Aleksandra
C.		Aleksandrowi
B.	uż. żyw.	Aleksandra
N.		Aleksandrem
Ms.		Aleksandrze
W.		Aleksandrze

liczba mnoga

Aleksandrów

Znaczenia

1. nazwa osobowa »imię męskie«

– Alexander Syn drugi w Wieliczce miał dom. TrepNekLib 88.
– Zasiada ná Stolicy Apostolskiey Ociec święty Alexander tego imienia VII. MerkPol 2.
– Czy rzucił [król] juki złota z Alexandrem? czy wieniec tegoż metallu z Juliuszem? czy sto par wołów ze Scipionem? czy podziękował? czy obiecał? PotWoj VIIv.
– Sędziowie [...] Supplikę podali do rąk Alexandrowi Xiążęciu. HistŚwież 196.

2. nazwa osobowa »król macedoński zwany Wielkim (356-323 p.n.e.)«

– Alexander Wielki Kállistenesá pomowiwszy o zdrádę/ [...] zámknął go ze psem w żelázney klatce. BirkNagr 54.
– Ty Woyny nieznasz potrzebys niewidział Chyba nascienie kendy malowaną albo O wielkim Alexandrze słysząc tam gdzie wszkołach. OpalKSat 64.
– Odłosz naczas gorączkę y Febrę nie zdrową Daryusz Alexandrze, Daryusz nad głową Bierz nasię twardy kiris. PotWoj 209.
– Leda huczkiem Tatarskiem w Ukrainie rozkazowano y moglismy tak quarulari, iako niegdy Macedoni przed swoim Alexandrem. PotWoj XIIv.
– Iedno tylko, Wielkiego Alexándrá łoże, Przed ktorym w ten czás świát drżał, godne tego liczy Zeby ná niem, wieniec swoy; złożyłá Dziewiczy [Mintha]. PotPocz 52.

3. przen. »mężny i waleczny rycerz, władca«

– Iednym rázem pod Lipskiem w Roku P. 1632. Nouemb: 16. w polu szerokim stánął ten kwiát [król Gustaw Adolf]/ y nátárczywie vixtangens terram, iáko drugi W. Alexander/ padszy ná ostrą kosę śmierci/ vsechł/ y zginął/ iáko cień. BirkNagr 38.
– Póki świat młody i jeszcze był nowy, między ślepemi król był jednooki Kto się opiece dostał Homerowéj, choć nie było co, wyniósł pod obłoki [...] Dzisia, gdy świat lat stoi sześć tysięcy, znalazłby takich Aleksandrów więcej. PotMuzaKarp 59.
– Kto w cudzoziemskiej szarży pierwej muszkieterem Nie będzie, nie może nikt być oficyerem. Czemuż też nie mają być do szlachectwa stopnie? Niech Maćka Alexandrem wprzod zwą, nim go dopnie. PotFraszBrück I 508.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

ALEKSANDER