ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
L (XVIII), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp, SXVI, Kn, T

Najwcześniejsze poświadczenie: 1605

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

M.		areopag
D.		areopagu
B.	uż. nżyw.	areopag
N.		areopagiem
Ms.		areopagu

liczba mnoga

	M.			uż. osob.	areopagowie
	C.				areopagom

Etymologia

gr. Areios págos 'wzgórze Aresa'

Znaczenia

1. »trybunał sądowy, miejsce posiedzeń trybunału w starożytnych Atenach«

– Ś. Paweł [...] Słuchay iako każe w Areopagu: Bog teraz opowiada wszytkim ludziom/ aby wszyscy wszędzie pokutę czynili. BirkOboz 67.
– A porwawszy go [św. Pawła]/ wiedli do Aeropágu/ mówiąc: Możemyli wiedzieć co to jest zá nowa náuká ktorą ty opowiádasz? BG Dz 17, 19.
– Wtedy Páweł stánąwszy w pośrzodku Areopágu rzekł. BG Dz 17, 22.
– Na mieysce ich będzie roztropność stawiona sprawiedliwością sądow prawych opatrzona, Jako w Areopagu. DamKuligKról 7.
– Areopag czyli naywyższy Sąd Rzeczypospolitey Ateńskiey ustawą Solona został do dawney powagi wrócony. OpisGrec 88.

Przenośnie

Zowią ią [Akademię Padewską] włoskim Areopagiem, że Praw tam dobrze uczą.ChmielAteny II 193

2. »przen. sąd«

– Areopag daie Na mnie iuz Sententią muszę w cudze kraie Na niektory czas ziechac. DrobOpow 176.
– Powracając nazad Swiniarski rozegnał trybunał, który się był zaczął sądzić sub auspiciis króla Stanisława w Piotrkowie; Grudziński starosta rawski [...] marszałek owego areopagu ledwie uciekł. OtwFDziejeCzech 123.
– [...] [Deputatowi Sandomirskiemu] Marszałek Trybunalski [...] directricem in administrationem tuteyszego Prześ: Areopagu na mieyscu swoim commisit scipionem. GazPol 1736 88 5 nlb.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

koronny areopag:

– Trzymasz w Koronnym plac Areopagu sprawiedliwości miarkuiący szale. ChrośZbiór ded. 4.

areopag Niebieski:

– Patryarcha nasz THEODOZY [...] zapozwany stawił się przed Areopag Niebieski. KalCuda 118.

3. »członek starożytnego trybunału ateńskiego«

– Bywáli w Athenách Zytythá od wymacánia rzeczeni y Areopagowie srodzy w obyczáiách vznawcy. PetrSPolit II 346.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

AREOPAG