ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI, L (XVIII), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp, Kn, T

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

	M.				arteria
	D.				arteriej \|\| arterii
	C.				arteriej

liczba mnoga

	M.				arterie
	D.				arteryj
	B.				arterie
	N.				arteriami
	Ms.				arteriach

Etymologia

łac. arteria, z gr.

Znaczenia

1. med. »naczynie krwionośne, tętnica«

– Poki mogł mowić/ poty Officium diuinum odprawował; skoro/ znacznie usychać w nim arterie poczęły/ od starszych swych z tey powinności był wypuszczony [Piotr Skarga]. BirkSkar 26.
– Wilgotność y pary z nich melankoliczne ze krwie wyżgłey [...] w sercu y w żyłach żywotny[ch] od serca/ (pulsowemi zowią/ y Arteryami). pochodzących wypędza [wino z melisy]. SyrZiel 691.
– Pierścien bowiem co innego iest, tylko Corona cordis, która nie tylko rękę zdobi, ale oraz serce w zbiegaiących się iego do ręki arteryach koronuie. PisMów II 161.
– Kto iest podległy częstym bolom zębow, temu trzeba przypalić Arteryi na skroni z tey strony, kędy się bol często odzywa. CompMed 75.
– ESPRITS [...] DUCHY w suchych żyłach w arteryach. DanKolaDyk I, 543.
– Gdy żyły pulsowe Arterie zwane przecięte będą, krew z trudnością da się ustanowić. VadeMed 233.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

arteria wątrobna:

– Sol. Ta służy Arteryey wątrobney. SyrZiel 148.

arteria wielka:

– Zyły pospolite serca są dwie żyły pulsowe iako są: Arterya wielka [...] y Arterya do płucow idąca. KirchFac 31-32.

2. med. »przewód oddechowy, tchawica«

– Krew przez usta zwykła dobywać się z rożnych mieysc, to iest albo z głowy albo z arteriey oddechowi służącey. PromMed 81.
– To [zmiana głosu] pochodzi z tych naywięcey przyczyn. Pierwsza iest: z rożney konstytucyi, to płuc, to arteryi. BystrzInfCosm F1.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

ARTERIA