Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

*ASAWUŁ, *ASAWUŁA

rzecz.
m
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Warianty fonetyczne: *ASAWUŁA || *ASAWUŁ, ASSAWOŁA, *ASSAWUŁ || *ASSAWUŁA
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
L (assawuł; XVIII), SWil (assawuł, assawuła), SW (asawuł, asawuła), SJP (asawuł)

Nienotowany w słownikach:
SStp, SXVI, Kn, T


Najwcześniejsze poświadczenie: 1609-1640
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   assawoła
W.   assawuła
liczba mnoga
M. uż. osob.   assawułowie
C.   asawułom
B. uż. osob.   assawułów
Etymologia
rus. asavúl 'wysokie stanowisko administracyjno-wojskowe'
Znaczenia
1. »wyższy oficer w wojsku kozackim«
  • – Temu Kommissarzowi posłuszni bydź maią, tak Assawułowie, Pułkownicy, Setnicy, iako y Woysko wszystko. A ci wszyscy y z Kommissarzem maią dependere od Hetmana Koronnego, Pułkownicy także; więc y Assawułowie maią bydź, Szlachta w rzemięśle Rycerskim doświadczona, niepodeyrzaney cnoty y wiary. VolLeg III 928.
  • – WIelkiego Hospodará Nászego Ieg[o]. Cárskiegó [!] Przeswietłeg[o] Wielicżestwá/ Woyská Zaporowskiego ná Zaporozu Kosowemu/ y Pułkownikom/ Asáwułom/ Setnikom/ y wszytkim Stárszym y Mnieyszym Kozákom od Páná Bogá dobrego zdrowia/ y szcżęsliwego przebywánia/ ná látá długie życżymy. MerkPol 169.
  • – Zwłaszcza kto miał tabakę, ten prędko i tanie Wszytkiego od nich [kozaków] dostał nad własne mniemanie; Tabakę duszą zwali kozacką, a zgoła Nie wstydał o nię prosić żaden assawoła [...]. ZimBSiel 171.
  • – Przyszedłęm tedy dobrze podpiły y mowię do owego mazepy Czołęm Panie Assawuła. PasPam 174v.
  • – Inni ich [kozaków] Officierowie byli Assawułowie, niby Námieśnicy Hetmańscy, Pułkownicy, Sotnicy, Atamáni: Oręże ich przedtym było Samopał y Wegierá, teráz u porządnieyszych pistolety, spisy, Szable, y stroy do Polskiego podobny. ChmielAteny II 708.
2. »o biblijnym oficerze wojska izraelskiego«
  • – Rozumiałbym że przeto lud słyszał, gdy Ioáb słyszał, iz záwołał snać Ioáb, swoich Wátámánow, Assawułow, Stárszyny, i mowił: To się dzieie ná pokoiu Dawidá, żáłuie Absaloná, ná zwycięstwo otrzymáne płácze, Ci zás co przytomni byli oney rozmowie, drugim powiedzieli, wypisali, Et audivit populus, i usłyszał lud. MłodzKaz I, 315.