Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

ATEMPEROWAĆ

czas. ndk
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1676
Formy gramatyczne
bezokolicznik
  atemperować
czas przeszły
lp m 3. os.   atemperował
imiesłów współczesny
  atemperując
Etymologia
łac. attemperare
Znaczenia
»dostosowywać, powściągać«
Rekcja: kogo, co, czym

  • – Szukał dotąd I. M. M. Pan N. i oto się starał zawsze, aby wszytkie powolności swoie [...] usłodził wm. M. Paniey lubo to wonnymi rozmarynami/ wszytkie swoie chęci zaszczycaiąc, lubo siebie samego, urodzeniem cnoty Chrześcianskimi [...] prawie ad gustum amicitiae atemperuiąc. PisMów II 232-233.
  • – Bog przy takiey luminarzow wielkości, tak ich ciężkość attemperował, iż coraz wyższe, coraz mnieyszą nadał ciężkością. BystrzInfCosm C2.
Podhasła

ATEMPEROWANY

im. przym. bier.
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
odmiana złożona
lp B. m   atemperowany
N. ż   atemperowaną
lm M. nmos   atemperowane
Najwcześniejsze poświadczenie:
Znaczenia
»powściągany«
  • – Zygmunt zaś August, widząc w nim [Firleju] wielki dowcip, niemnieyszą rostropnością attemperowany, do Karola V [...] posłem go swym wysłał. NiesKor II 155.
  • – Czterma humorami, attemperowane wewnętrzne części: to iest krwią, żołcią, melancholią, y flegmą. BystrzInfCosm D1.