ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Słowniki notują

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

M.		bławat
D.		bławatu
B.	uż. nżyw.	bławat
N.		bławatem
Ms.		bławacie

liczba mnoga

M.	uż. nosob.	bławaty
D.		bławatów
B.	uż. nosob.	bławaty
N.		bławatami
Ms.		bławatach
		bławaciech

Znaczenia

1. »kosztowna tkanina jedwabna, przeważnie koloru błękitnego«

– Przystałęm rękodaynie do Xcia Krzysztofa Radziwiłła Hetmana Polnego W. X. Litt. jurgieltu postąpiono Złł. 500. i Bławatu na parę szat do Roku. MasDiar 140.
– Błáwat aliter, et Błáwatno/ vide Jédwab/ etc. Kn 34.
– Iest zas Cons[tytu]tia A[nn]o 1613 Aby miesczanie y Plebei bławatow y Futer drogich zazywac niewazylisie. TrepNekLib 10.
– Bederman [...] Szumno wblawaciech chadzał ocogo pozwawszy do Cons[tytu]tiey 1613 beloby chlopu Bieder nąm. TrepNekLib 25.
– Szumno od blawatow chadza, y Sliachcicem udaiesię [Borlecki]. TrepNekLib 36.
– Ciáło nasze nie błáwátami drogiemi/ ále według kondycyiey przystoynemi mierney ceny máteryámi okrywáć mamy. StarKaz II, 368.
– Rozumiem żeby ich [gości weselnych] nie wiele zá stołem zostáło [...] gdyby ná iednym poznano rysie wyszálbierowáne/ ná drugim sobole z krzywdy vbogich poddánych spráwione/ ná trzecim błáwat zá lichwiárskie pieniądze kupiony. StarKaz II, 483.
– Rowna Wolnosc slachecka choc się u iedne[go] W ubogi szacie a u drugie[go] W bogaty[m] bławacie Nosi. HerbOr 415.
– Nie patrzałam na purpury ani bisiory, Fraszka u mnie były szaty, Złotogłowy i bławaty. ZimSRoks 109.
– [Józafata] Włosiennicá Ostra wsławiłá, nie miękkie błáwaty. DamKuligKról ded. I.
– Rádam w bławacie chodziłá, Y w kleynotym się zdobiłá. CompMed 706.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

syryjski bławat:

– [...] słudzy Iedni pięknie przybráni stali, w kupie drudzy Wychodzili z pokoiow, iedni w drogich szátách, Ci w lámách rożnych, insi w Syriyskich bławatách. DamKuligKról 28.

tyryjski bławat:

– Stroy się iako chcesz w Tyryskie bławaty, Iednak bez cnoty wstydzą się szarłaty. MikSil 305v.

Przenośnie

Wiosna [...] Przyodziewa odarty świat w różne bławaty, Co dzień odmienia nowym krojem szyte stroje, Chłodniki ptastwu robi, gotuje pokoje.ZimBSiel 141
Purpurą roże, czarnym borowki błáwatem, Sniegiem zdobi lilie [Zefir].ClaudUstHist 17
Ziemia, gdy jest pod śnieżnym bławatem, Rzekłbyś ją wieczności kandydatem; Lub różowy kolor wdzieje, Z tego się wraz Febus śmieje, Lub gdy się we łzy rozlewa, Dżdżyste niebo ubolewa Nad niestatkiem.RudnGłosSok 618

2. bot. »chwast zbożowy z rodziny złożonych, kwitnący niebiesko, bławatek, modrak; Centaurea cyanus«

– BŁawat/ który Chabrkiem/ Modrzencem y Modrakiem miánuiemy/ czworákiego rodzáiu nayduiemy. SyrZiel 1175.
– Błáwat/ vide Modrak. Kn 34.
– Słońce też nagość matek winnych przyodziewa promieniami i gołe członki ich ogrzewa, Aż z razu ruchem szarawym, potym bafrwą prostą, na ostatek papużym bławatem porostą. ZimBSiel 143.
– Cyanos, Błáwat. CompMed 21.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Odsyłacze

Patrz: BŁAWACIK.

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

BŁAWAT