ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
L (XVIII), SWil, SW

Nienotowany w słownikach:
SStp, SXVI, Kn, T, SJP

Najwcześniejsze poświadczenie: 1683

Formy gramatyczne

liczba mnoga

M.	uż. osob.	bałwochwalnicy
D.		bałwochwalników
B.	uż. nosob.	bałwochwalniki
W.	uż. osob.	bałwochwalnicy

Znaczenia

1. »czciciel bogów pogańskich, poganin«

– Rzekł [Eliasz] Jey [wdowie], aby chleb upiekła mu mały, Przepowiedaiąc że iey będą trwały, Mąka z oliwą, że ich nie ubędzie [...] wdowa z tey nowiny Cudowney rada, ktora choć z krainy Bałwochwalnikow, na ulgę sie sili Proroka, co mu żydzi odmowili. Tak ten ochotny postępek tey wdowy, Znaczył Poganow w przyszłey Chrystusowey Wierze, a opak żydostwo niewierne. FontNLeszczHist 329.
– A co iest większa, że Bałwochwalnicy, Widzieć się daią prawie na ulicy [w odbudowywanej Jerozolimie]. GurowRDzieje 85.
– Wstydźciesz się teraz Izraelczykowie, Co bałwochwalstwo w waszym sercu, w mowie? Zakazanego zawsze nierządnica Szuka owocu, każda lubieżnica Wprowadza: żeby ludzi ułudziła, Y zmazą duszę Niebu obrzydziła. Bałwochwalnikow to iest podobieństwo, Bo tracą duszę tak, iak ta Panieństwo. GurowRDzieje 106.
– Y pokiż będzie bałwochwalstwo trwało? Y skępstwo brzydkie w ludzie Izraelskim! Znać że ich serca piekło opętało, Dla tego idą za słowem diabelskim. Pewnie z was ktory w osobney komorze, Ma swoich Bożkow? o Bałwochwalnicy! Choćbym przepłynął przez czerwone morze, Za grzech widziałbym łzy w ludzkiey zrzenicy. GurowRDzieje 115.

2. przen. »o nowożytnych wyznawcach innych religii: poganin : pogański«

– Y z tego gniazdá rumuyćie się sowy Przez czás ták dawny zámieszkáne w Gránie Przeklęty płodzie, zły Máchometowy Polskie nád sobą znay politowánie Y w ciemne kąty vchodź y párowy Wlekąc zá sobą płácz y nárzekánie [...] Budowne Moschy, y sprosne Meczety Przemieniaycie się w świętne [!] Bázyliki Wesołe hymny; zbáwienne mutety Spiewaycie; depcąc swe báłwochwalniki Do pierworodney iuż przyszedszy mety W rzymskich fontánách zmyicie swe fábryki, zprofánowáne od Pagan Ołtarze Zákurzćie wonne dźiś thuribularze. ChrośTrąba D2.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Odsyłacze

Patrz: BAŁWOCHWALCA.

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

*BAŁWOCHWALNIK