Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

BABSKI

przym. od
  BABA I
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI, Kn, T, L (XVI-XVIII), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp

Formy gramatyczne
lp M. m   babski
n   babskie
B. m nżyw   babski
ż   babską
n   babskie
N. n   babskim ||   babskiem
Ms. n   babskim
lm M. nmos   babskie
D.   babskich
C.   babskim
B. nmos   babskie
N.   babskimi ||   babskiemi
odmiana niezłożona
lp C. m albo n   po babsku
Znaczenia
1. »właściwy babie a. należący do niej«
  • – Mámká [...] Już ią y ná swym bábskim łonie posádziełá zbyt płáczącą: y swymi rękomá drżącemi Uobłápiáłá. OvOtwWPrzem 409.
  • – Zrzuciwszy one Bábskie/ ktore ná sobie miał/ stroie mierzione/ Tákim się iey ukazał. OvOtwWPrzem 596.
  • – Bábski altweibisch. WojnaLust 121.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • babskie bajki (sz. zm.):
    • – Dla tego y ty Práwosł: Czytel: zákochay się w teyże/ ládáiákich y bábskich báiek chroń się; czwicz śiebie sámego w spráwiedliwośći/ y z tych białychgłow wzor dobry bierz sobie/ ktore pobożnośći swoiey świádká świętego widźieć godnemi się sstały/ [...] KalCuda 138.
  • serce babskie:
  • babskie święto:
    • – Roku tego, w sam dzień święta świętéj Anny, w Krakowie wyszedł ogień straszny od OO. Jezuitów u świętego Piotra z browaru ich. Udawano, że ci ojcowie nazwawszy babskiém świętem ów dzień, mieli przymuszać piwowara ich do warzenia miodu i ztąd tak wielka klęska padła przez ogień. OtwFDziejeCzech 336.
2. »właściwy babie - znachorce«
  • – Ktoby ie [rączki – ziele] przy sobie nosił/ temu nie mogą nic czáry y gusłá Babskie vczynić. SyrZiel 765.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • panna babska:
    • – Tam dopiéro poznałem JMciéj Pana Skarszewskiego, ojczyma mego, który mię mile przyjął i zaprowadził do rodzicielki, natenczas leżącéj. A żem kilka lat (jéj) niewidział, pannę babską która natemczas po pokoju chodziła, przywitałem za matkę - z wielkim śmiéchem JMciéj Pana wojnickiego. WierzbKon 133.
3. »odnoszący się do baby - chłopki, wieśniaczki a. żebraczki«
  • – Znáią mnie bábskie, dziadowskie szpitale [mówi śmierć]. DrużZbiór 433.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • babskie baśnie:
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Podhasła

BABSKI
rzecz
m

w funkcji nazwy własnej
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   Babski
Najwcześniejsze poświadczenie:
1609
Znaczenia
nazwa osobowa - nazwisko
  • – A isz Babski, niepomniąc nic na Boga y na przystoyne swoie Szlacheckie y na takie dobrodzieystwo yakie wzyął odemnie, nie oddał mi tey maiętności [...] pilno w tę sprawę weyrzec [należy]. KoniecATest 221.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Data ostatniej modyfikacji: 30.03.2023

*BABSKA
rzecz
ż

w funkcji rzeczownika
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
B.   Babską
Najwcześniejsze poświadczenie:
1634-1689
Znaczenia
nazwa osobowa - nazwisko
  • – Tam dopiéro poznałem JMciéj Pana Skarszewskiego, ojczyma mego, który mię mile przyjął i zaprowadził do rodzicielki, natenczas leżącéj. A żem kilka lat (jéj) niewidział, pannę babską któa natenczas po pokoju chodziła, przywitałem za matkę. WierzbKon 133.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Data ostatniej modyfikacji: 30.03.2023

PO BABSKU

w funkcji przysłówka
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
Najwcześniejsze poświadczenie:
1621-1643
Znaczenia
»w sposób właściwy babie«
  • – Bábskié/ v. Po bábsku. Kn 11.
  • – EN VIEILLE Aniliter POBABSKU. [...] Po staruszkowemu. DanKolaDyk II, 582.
  • – Po babsku. Babskie altweibischer Weise. envieille femme. T III 6.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Data ostatniej modyfikacji: 18.12.2020
Odsyłacze
Patrz: BABI.
Autorzy: PK
Data ostatniej modyfikacji: 18.12.2020