Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

BADAĆ

czas. ndk
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SStp, SXVI, Kn, L (XVII), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
T

Formy gramatyczne
bezokolicznik
  badać
czas teraźniejszy
lp 1. os.   badam
3. os.   bada
czas przeszły
lm mos 3. os.   badali
imiesłów współczesny
  badając
Znaczenia
1. »dowiadywać się, wypytywać, dochodzić czego«
Rekcja: o co // co // zd.; (z kogo // na kim)

  • ~ Dowiaduię się czégo/ wywiáduię/ przepytywam/ bádam. Kn 143-144.
  • – Niech nie bada/ y nie szuká iny: Gdzie nam iako o wolność umrzeć będzie mili/ O tęsmy pod Chocimem/ y takrok się bili. TwarSLeg 62.
  • ~ Nachspieren bádác/ wyspiegowác indagare. KusWeg G8v.
  • – W dawnym płaczu słysząc strapionego Arnolfa, przyśli wesoło do niego Ciesząc go przecię i jak mogli [...] wybijali troski z jego głowy, A potym z niego w tym ciężkim kłopocie Badali, siła ma pieniędzy w złocie. BorzNaw 200.
  • – Bowiem badając na nich, jeśli czego w ziemię Nie zakopali, jednym chłopstwo ono ciemię Wiciami dębowemi zakręcało, że też Oczy im wyłaziły z ciemienia, niestetyż! ZimBSiel 167.
  • – Poruszę ręką, aż nią mogę władać! Począłem znowu o nogę swę badać, Lecz w onej dobie, jako mi się zdało, Jakby mi ten bok ze wszystkimi urwało. MakSRelBar II 183.
  • – Orzeł [...] Rhodopie trzewik porwał [...] ná łono jego [króla] spuścił/ gdzie się Krol [...] wielce dziwowáł [...] Dlategoż się też pilnie wywiádowáć y bádáć kazał/ komuby ten trzewik właśnie należał. GdacPrzyd 25.
2. »przenikać; dostrzegać, uwzględniać co, zwracać uwagę na co, na kogo«
Rekcja: kogo, co // na co

  • – [Bóg] wzrokiem ktorem myśli niepoięte Báda/ y vmysł ludzki niezmácány: Widzi Goffredá. TasKochGoff 3.
  • – Kto zaraz płacze, narzeka, y biada [...] Niech się temu nikt mądry nie dziwi Ze rzadko takich niewiesciuchow bada, Gardzi nimi Bog. PotSyl 4.
  • – Tam to dopiero płákáć [...] gdy się przyidzie witáć Z wtorą śmiercią; bo pierwsza: kto tu ná nie báda? Vciecze przed niem, iáko: Duch Swięty powiáda. PotPocz 176.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Podhasła

*BADANY

im. przym. bier.
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
odmiana złożona
lp M. ż   badana
Najwcześniejsze poświadczenie:
1638
Znaczenia
»poznawany«
  • – Gdyby spráwiedliwie rzecz byłá bádaná/ Nie z iego grzechu/ ále z fortuny przyczyná. OvOtwWPrzem 107.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Data ostatniej modyfikacji: 17.02.2016
Autorzy: PK
Data ostatniej modyfikacji: 17.02.2016