Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

*BALAS I

rzecz.
m
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SStp, Kn, T, L (XVII-XVIII), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SXVI

Formy gramatyczne
liczba mnoga
M. uż. nosob.   balasy
D.   balasów
B. uż. nosob.   balasy
N.   balasami
Ms.   balasach
Etymologia
z śr. łac. balaustium a. balastrum 'kwiat granatu'
hiszp. balas, 'w lm kule (?)'
Znaczenia
1.  w lm  »toczone lub rzeźbione słupki, filary, często połączone i tworzące ogrodzenie lub balustradę«
  • – Bálásy/ Balastriae, vel Balaustriae, vel balaustra [...] Sczéblé prosté wstoiaczki miasto bálásow po prostu podczas kładą. Kn 13.
  • – Ganek pobalasowany prostymi balasami. InwUszwVet 230.
  • – Około tego grobu iest listwa mármurowa z mosiężnymi bálásámi. PruszczKlejn 10.
  • – Rynny dla Spływania Wod Mosięzne Złociste awokoło tego balasy y Statuy. PasPam 60.
  • – Służba z tarcic, szafa w niej; około tej służby poręcze w balasy. InwPuck 2.
  • – Małzonek [...] Nagrobek iey [...] Balaszami y Kratą stolarską ogrodziwszy, wystawił. KomonDziej 130v.
  • – Na Galerii posadzka z kamienia ciosanego. Balasy kamienne pod gzymsami, także kamiennemi. T III 20.
2.  w lm  »toczone nogi mebli«
  • – Okno jedno w niej [izbie] w ołów oprawne, ławy 3 na balasach toczonych. InwKal I 105.
  • – Piec zielony zły [...] stół okrągły na 4 balasach i z szufladami. InwKal I 365.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: DA
Data ostatniej modyfikacji: 27.09.2009

BALAS II

rzecz.
m
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SStp, SXVI (ballas), L (XVIII), SWil, SW

Nienotowany w słownikach:
Kn, T, SJP

Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   balas
D.   balasu
N.   balasem
liczba mnoga
M. uż. nosob.   balasy
D.   balasów
Etymologia
niem. Ballas, z arab.
Znaczenia
»kamień szlachetny barwy czerwonej«
  • – Noszenie wktorem w poisrzodku balas, pod niem dwie tablicy Dyamentowe. RewSkarb 133.
  • – Lichtarz Spizowy Spory z szescią Esow z Munsztukami, Samego Balasu tylo dwie sztuki. ArchRadziw 1638 69.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • rubin balas (sz. zm.):
    • »czerwony spinel, dawniej uznawany za rubin, nazywany też karbunkułem«
    • – 10.Zapona. Balas Rubin na wierzchu Korona Diamentowa. RewSkarb 111.
  • balas rubinowy:
    • – Łańcuch od Je[go] Mści Pana Marcina Anczewskiego, wielki, w 99 czerwonych złotych, z balasem rubinowym. InwDomLwowGęb 335.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Odsyłacze
Patrz: BALE II.
Autorzy: DA
Data ostatniej modyfikacji: 08.11.2009