Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

BANDOLET

rzecz.
m
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Warianty fonetyczne: BANDOLET, *BANDELET
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
T, L (XVII), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp, SXVI, Kn


Najwcześniejsze poświadczenie: 1633
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   bandolet
B. uż. nżyw.   bandolet
N.   bandoletem
Ms.   bandolecie
liczba mnoga
M. uż. nosob.   bandolety
D.   bandoletów ||   bandeletów
B. uż. nosob.   bandolety
N.   bandeletami
Ms.   bandoletach
Etymologia
fr. bandelette 'pas, wstęga'
fr. bandoulière, bandolière 'pas na broń'
Znaczenia
1.  wojsk.  »lekka broń palna, strzelba z krótką lufą używana przez jazdę«
  • – A że się o Bándoletach námieniło/ ktore bárzo krotkie teraz. Dla tegoż mniey przydátne powstáły/ przetoż/ nie będzie się godziło stárszemu/ Pácholiká pod Chorągiew w Szereg przyiąć/ ktoryby Bándoletu ábo Rucznice nie miał/ cztery piędzi sámey rury wzdłuż ráchuiąc. FredKon 4.
  • – Na kozdey prezęncie Officerowie z Szablemi [!] dobytemi iechali Towarzystwo zas Pistolety czeladz bandolety do gory trzymaiąc. PasPam 54.
  • – Skoczą na nas [nieprzyjaciele] dadzą ognia gęsto z Pistoletow y z Bandeletow. PasPam 157.
  • – Przy tyż skrzyni zostało strzelby dwoje, to jest hakownica i bandolet. InwKal I 178.
  • – Bándolet der Car[a]biener. WojnaLust 102.
  • – Pan Silnicki miał taki zwyczay, kiedy Pacholcy na Bandoletach ognia krzesali do Tutoniu aze ktory znich wtym nie ostroznie Strzelił togo kazał za nogi uwiązac u Ogona konskiego y po miedzy Woyskiem włoczyc. DrobTuszInf 27.
  • – Bandolet, muszkiet krotki. kurze Musquete. mousqueton. T III 21.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • bandolet moskiewski:
    • – Bandolet Moskiewski gwintowany, z krzosem z poduszeczką. ArchRadziw 1638 79/2, 5.
Przenośnie
  • W tydzień potem pan Dunin z swą kawaleryją Wychodził [...] W kawecanie na koźle, przy nim pistolety Z cukru lodowatego, a zaś bandolety U jego kompanijej z przedniego piernika.EksRokLub 113-114
2.  wojsk.  »pas przewieszony przez ramię, podtrzymujący szablę lub ładownicę a. służący do przymocowywania lekkiej broni palnej«
  • – Gwárdya pocztowey czeladzi/ Nie mniey w stroy/ iako w Konie/ y Rzędy się sádzi: Z ramion im srebrosute wiszą Bándolety/ Y z łękow Pietyhorskich włoskie Pistolety. TwarSLeg 67.
  • – Tedy naprzod Vsarze zaswym Pułkownikiem Z wesołym Trąb y surem Piskliwych okrzykiem Trzysta po nich Pancernych szło pod trzema znaki W bandolety y wSwietne przybranych Saydaki. PotWoj 59.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: DL , WM
Data ostatniej modyfikacji: 09.12.2008