ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SStp (bedłka), SXVI (bedłka), Kn (bedłka), T (bedłka), L (bedłka), SWil (bedłka, betka), SW (bedłka, betka), SJP (bedłka)

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

	M.				bedłka \|\| betka
	D.				bedłki
	B.				bedłkę

liczba mnoga

	M.				bedłki \|\| betłki
	D.				bedłek
	B.				bedłki
	N.				bedłkami
	Ms.				bedłkach

Znaczenia

1. »grzyb«

– JElenia gębká/ ábo Jayká Jelenie/ są Bedłki w ziemi się rodzące/ które Dioszkorid korzonkámi okrągłemi miánuie [...] SyrZiel 1235.
– [Amintas] Już umrzeć będąc gotowym, Wyrył na dębie surowym: Kwoli okrutnej Phillidzie, Amintas już z świata idzie, Aż się nimfy użaliły I w bedłkę go obróciły. NaborWierWir I 334.
– Bédłká/ Fungorum genus album edule, v. Grzyb 1. Kn 19.
– Było wielo po śmierci Kazimierza cnego Zamieszania około Królestwa Polskiego, Bo właśnie jako w bedłkach naszy przebierali. Na tego i owego wzajem wotowali. ObodzPanBar I 323.
– scham grzyb/ bedłka fungus [...] KusWeg K.
– Grzybow rodzay z deszczem spada do rośnienia/ y zniszczenia ma czasu siedm dni/ drugie betłki mniey/ ktore się prędzey psuią/ te gorsze do záżywánia/ ktorych wszytkich z odwagą zdrowia człowiek záżywa [...] HercBan 42.
– Iż Wieśniacy robotni wszelkie bedłki [...] bez szkody w zdrowiu iedzą nie dziw/ gdyż z dzieciństwá w nie żołądek zápráwuią. HercBan 43.
– Náźrze się drugá krup surowych, grzybow, bedłek, korzenia, gliny, wapna, fruktow niewczesnych smázonek, y innych rzeczy swoiey náturze szkodliwych, zá czym niezdrowie, zła cerá, zolądek niestrawny, vroki, osypánie, czary, czárownice. WisCzar 102.
– grzyb betka, champignon [...] KulUszDyk 35.
– Bbdła[!], vid. Bedłka. T III 30.
– Bedłka. weisser Erd-Schwamm zum Speisen. potiron; forte de champignons. T III 31.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

denna bedłka:

– Item weźmi dennych bedłek ktore Crepitus lupi zowią, rozetrzyi y przyłoż. PromMed 84.
– Maść Denna. Weś Dennych bedłek co chcesz, wysmaż ie w oliwie. CompMed 656.

bedłka jadowita:

– Bedłkámi Jádowitymi strutym iest lekárstwem [piołun]/ piiąc go z octem á z ciepłą wodą. [Dios] dla womitow. SyrZiel 341.

jelenia bedłka:

– W stárym korzeniu więtsze/ w młodym mniejsze/ miękkości gębczástej/ álbo Jeleniej bedłki/ środek máiąc miedzy twárdym á miękkim [...]. SyrZiel 177.
– JElenia Bedłká/ ábo Gębká/ nie iest ziele ále Bdłá/ pełná wilgotności mleczney tákże się trzesie iáko Gálretá[!] iáka. SyrZiel 911.
– BEdł y Grzybów/ iedne przychodzą do stołowego vżywánia/ drugie nie: które przy żelezie rdzáwym/ ábo przy rudách rosną/ ná gnoiách/ przy iámách iádowitych bestiy/ przy drzewách iadowitych/ iáko są Prochowki/ Muchorówki/ Jelenia bedłká/ Wężówki y innych wiele: których gdyby kto pożywał/ nagle vmrzeć musi. SyrZiel 1393.
– tales sunt qui a nostris Prochowki/ iélenie bedłki/ wężowki/ muchomory/ etc. dicuntur. Kn 216.

bedłka wężowia:

– Bedłek wężowich co nięmi muchy truią nawarzyc z wodą y te wode stawiac miodęm osłodzywszy po gmachu sczurki zdychaią od tego. GrodzMisc 161a.

wężówka bedłka:

– Wężowká bédłká/ v. Grzyb Kn 1238.

Związki frazeologiczne

dziękuję ubogi z bedłek;
dziękuję z bedłek:

~ Dziękuię vbogi z bedłek, káżdy z tych Ich Mościow sposobny zá pierwszą znáiomością kazać mnie wbić ná pal, álbo záwiesić ná stálistym haku. AndPiekBoh 77.
~ Kiedy powiedałęm im [posłom moskiewskim] ... że mię iuz był wziął Moskal w okayiey z Dołkornskiem [Dołgorukim] to mowili że byś był miał wstolicy wszelakie poszanowanie y na iego [stryja Paskowego] Imię y Zasługi Narodowi Naszemu wdzięcznie [wdzięczne] pewnie wyszedł bys był bez okupu. Alem ia rzekł dziękuię z bedłek. PasPam 165.

Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

~ Dziękuiéć vbogi z bédłék/ ma domá dość rydzow. Kazał ci podziękować. KnAd 225.

2. »grzyb pasożytujący na drzewie, huba«

– Drzewo iest ná kształt morwy, frukt wydáie ná ksztłt podobny figom, ale nie z-szypulki, wisi, lecz do sámego drzewa przypięty ni bedłki... MłodzKaz IV, 557.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Odsyłacze

Patrz: BDŁA, GĘBKA.

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

BEDŁKA