Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

BIK
rzecz
m
, BIKA
rzecz
ż

W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Warianty fonetyczne: BIK || BIKA, BIG
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SStp, SXVI, L (XVII-XVIII), SWil, SW

Nienotowany w słownikach:
Kn, T, SJP

Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M. m   bik
ż   bika
D. ż   biki
C. m   bikowi
N. m   bikiem
Ms. m   biku
liczba mnoga
M. m albo ż uż. nosob.   bigi
D. m   bigów
N. m albo ż   bikami
Etymologia
śr. łac. becca, bicca
Znaczenia
1. »narzędzie do rozkruszania muru lub ziemi«
  • – Motyk płaskich N˚20 Bigów N˚49 Narogow N˚57. ArchRadziw 1638 54/5.
  • – Bigi Rydle Motyki. ArchRadziw 1638 56/2.
  • – Klepet: kilof: bika: oskard. JaśDict 62.
  • – Oskard: bika: kilof: dłoto. JaśDict 78.
  • – Do Fabryki murowaney instrumentow tych potrzeba, drąga żelaznego, kiiani, alias doybni żelazney, łancucha do ciągnienia kamienia, kielni, biki, motyki, kielofa albo oskardu, rydlow, młotka, łopaty żelazney, konwie, sypnia, skopca, cebrzykow, kary, łączek, sznurow, beczek na wodę, kafarete, blisko mieszkaiącego kowala, aby instrumenta reparował, stalił. ChmielAteny III 399.
  • – To iest prawda, że Pioro nie iest cep, ni radło, Ani pług, ni siekiera, ani też zwiiadło. A przecie z fatygować, tak zwykło Pisarza, Ják pług, istyk oracza, á bika mularza. ChmielAteny III 704.
2. »kij, patyk, drąg«
  • – CXXXVI. Gry Dziecinskie. Chłopcy (Chłopietá) gráć zwykli ába [!] Bikámi; Gałkámi ábo Kulájąc Kulę do Kręgli ábo Krąg Pałką bijąc KomDobrOrb 355.
3.  przen.  »wyrośnięty drągal, postawny osiłek«
  • – Wielkaż to wolność, ba, swawola raczej, kiedy leda bik piórkiem tak dziwaczy, pisząc, co aspekt dyktuje mu prędki. PotPocztaKarp 74.
  • – Widząc piękną na jednym, nie księdzu, kleryku, Ba na hultaju raczej, rewerendę biku [...] PotFrasz5Kuk III 367.
  • – [...] owo onegdajsze dziecko po piecu sie za pasterkami czołga, w szkole o lepszą u szynkarki z bikiem inspektorem certuje [...] MałpaCzłow 214.
  • – [...] na jeden raz żwawy profesor przetnie bikowi siedemnaście łokci szyptucha na zadku. MałpaCzłow 296.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: DA
Data ostatniej modyfikacji: 03.11.2020