Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

BUNTOWAĆ

czas. ndk
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Warianty fonetyczne: BUNTOWAĆ, *BONTOWAĆ
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI, Kn, T, L (XVIII), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp

Formy gramatyczne
bezokolicznik
  buntować
czas teraźniejszy
lp 1. os.   buntuję
3. os.   buntuje ||   bontuje
lm 3. os.   buntują
czas przeszły
lp m 3. os.   buntował
ż 3. os.   buntowała
lm mos 3. os.   buntowali
nmos 3. os.   buntowały
czas przyszły złożony
lp m 3. os.   będzie buntował
imiesłów współczesny
  bontując ||   buntując
nieosobowy czas przeszły
  buntowano
Znaczenia
1. »namawiać, podburzać, podżegać do buntu, sprzeciwu, oporu«
Rekcja: kogo co, kogo na kogo na co, kogo co przeciw komu, kogo do czego; bez rekcji

  • – Impostor [...] przez swoie instrumenta posyłąiąc Listy do Moskwy taiemne niezaniechywał Ludzi buntowac. ŻółkPocz 47.
  • Buntuię drugich/ Agito plebem seditionibus, Plin. Concio seditionem, Liu. Veterani per largitionem conciti, Tacit. Concito, facio seditionem, Cicer. Excito tumultum, Plaut. [...]. Kn 53.
  • ~ Burzę aliter. vide Buntuię. Kn 54.
  • – Iako Krol komu Odmowi czego zaraz boty mu szyc trzeba Zaraz szlachte buntowac y na Rokosz wołac. OpalKSat 53.
  • – Posłáli bowiem Kozácy [królowi] świeżo powtorne listy/ ktore od Czárá Moskiewskiego pisáne są do Stárszyzny ZaDnieprskiey w posłuszenstwie K. I. M. y w iedności woyská Záporowskiego będączey/ buntuiąc ich do złámánia powinney poprzysiężoney wiáry y do powstániá przeciwko Rzeczypospolitey. MerkPol 163.
  • – Uchodzi [Radziejowski] z zdrowiem do Szwecyej [...] Tam z invidyey przeciwko królowi, buntuje królową i wszystkie Stany na wojnę. WierzbKon 87.
  • – Ciało mordują swojej własnej Matki I Onę drapią wyrodzone dziatki Bontuiąc włości szerokie w Podolu. BorzNaw 81.
  • – Wszytką Powage Rzymską, wszytką potęge włoską, Wszytką Azyą y Afryke Poganską Dziewierz moy niebaczny Pompeiusz przeciwko nam buntuie. SzołHist 8v.
  • – Rzeczpospolita rozradzała Woynę Królowi z Szwedami, Szwedzi także buntowali Rzeczpospolitą przeciw Królowi. ŁubHist 123.
  • – Elzbietá [...] boiąc się áby ná Thronie Anglickim osiedziáłá się Szotow przeciw Máryiey buntowáłá. TylkStrom 8.
  • – Ostátek iey [Marii] pieniędzy y kleynotow Páwlet pobrał, powiedaiąc że niemi ná Elzbietę nieprzyiacioły buntuie. TylkStrom 12.
2.  przen.  »budować moralnie, pobudzać, zachęcać do stawania się lepszym«
Rekcja: kogo

  • – Wzlepszam kogo/ v. Buntuię kogo. SzyrDict 512.
Podhasła

*BUNTUJĄCY

im. przym. czyn.
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
lm B. nmos   buntujące
Najwcześniejsze poświadczenie:
1701-1730
Znaczenia
»namawiać, podburzać, podżegać do buntu, sprzeciwu«
  • – Posłał [kardynał Richelieu] przez niego [swojego zausznika] pewne liksty do Anglyi buntujące niektorych Panow Angielskich. HistŚwież 110.