ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI, Kn, T, L (XVI-XVIII), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

M.		braniec
D.		brańca
B.	uż. żyw.	brańca
N.		brańcem

liczba mnoga

M.		brańce
	uż. osob.	brańcy
D.		brańców
B.	uż. osob.	brańców
	uż. nosob.	brańce
N.		brańcami
		brańcy

Znaczenia

1. »człowiek wzięty do niewoli, jeniec, niewolnik, więzień«

– Iáko sie ma obchodzić [pan] z niewolnikámi ábo z sługámi kupnem z bráńcami. PetrSEk Przedmowa a4v.
– [...] miał [wielki wezyr] do 150. człowieká w Száráiu/ to iest bráncow rozmáitego narodu/ ći opárli się im/ y wiele Szpágiow y Iánczárow pośiekli y pozábiiáli. BuntCara Av.
– By był pomyślił sobie/ że te pompy páńskie często się mienią/ że koła te szczęśliwe bywáią ná dole w nieszczęściu zánurzone; ták mi się zda/ żeby był ná bráńce swoie miłosiernieyszy [Adonibezek]. BirkNiedz 111.
– Widzisz te buczne Krole/ zdeymi z nich te márną mászkárę; obaczysz ich w łáńcuchách iáko bráńce. BirkOboz 79.
– Brániéc/ v. Poimániéc. et Wybrániéc. Kn .
– Gdy [...] obozy miiał Cieszki łupem Pogánin/ á niebo rozbiiał Bráńcow láment: gdy iedni okrutnie sieczeni/ Drudzy w trokách wisieli z koni przeszynieni. TwarSLeg 12.
– Szlachcica mścisławskiego Łozowskiego brańca przyprowadzono. ChrapDiar I 447.
– Nawet tak okrutnymi nad biednymi brańcy Nie byli i nie będą nigdy bisurmańcy, Jako nasi sąsiedzi i pobratymowie. ZimBSiel 147.
– Oto ja ciężar znoszę żelaznej niewoli, zbiegłych brańców więzienia podobne mej doli! HugLacPrag 155.
– Iák w Turskie káydyny Vbogi brániec/ odymie Oyczyżny Duma muttetę: swe pokrywszy bliżny. Ták y ia lubo Zyżyphowym znoiu Suchym Biskokćie y ze drew napoiu W ćięzkim gąśiorze/ lub zá szyię dyszę/ Sonet nie smáczny dumáiąc Rythm piszę. KochProżnLir 211.
– Czemu pioro w zdrygasz się, y muzy Kamienie Piersi z bolałe tłuką, gwalcąc przyrodzenie Polskiego animuszu, by niewolnikami Fogielfang y Dębowo funduią siłami Sawromatskiego branca. DrobOpow 81.
– Węgrowie [...] Trzech Turkow dwoch Arabow przywiedli w korzysci Kilkanascie tez brancow Polakow ubiegło z niewoli. DrobOpow 116.
– Poganin [...] Z męzow pobitych hoyne odziera wnet łupy Brancow piękney ozdoby postanowią kupy przed Baszą Kantymierem, w niewolą osadzą. DrobOpow 183.
– [Eustachy] Z Rzymu był wygnáńcem [...] Uchodząc morzem, [...] ná ląd wyszedł, bydź niechcący bráńcem [w Rzymie]. ChrośZbiór Z2.
– CHIOURME [...] RUDELNICY, brańcy ktorych zábieraią do robienia wiośłami ná galerach, niewolnik wiosłowy. DanKolaDyk I, 305.
– PRISONNIER de guerre. Captivus, a, um. Cic. NIEWOLNIK braniec w niewolą ná woynie wzięty. DanKolaDyk II, 389.

2. »człowiek powołany do wojska, rekrut«

– Brániéc/ v. Poimániéc. et Wybrániéc. Kn 44.
– Coloru barwy piechotney ia zadną miarą odmienic nie mogę idq[..] hac causa, ze słuzałych mąm o ma[le] y Brancami supplere przyidzie ktorzy maią Swoię barwę. OpalKListy 54.
– Brancow teszdwudziestu chozyc [!] miec mogę nullo negotio a nad to przybyło mi kozakow chłopow arcy chozych koni 20. na ktorych barwę szyią, takze y na piechotę zgadzaiącą się z barwą WMMPana wcolorach. OpalKListy 134.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

BRANIEC