ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI, L (XVII-XVIII), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp, Kn, T

Formy gramatyczne

lp	M.	m		chłopięcy
		n		chłopięce
	D.	m		chłopięcego
	C.	n		chłopięcemu
	B.	m	nżyw	chłopięcy
	Ms.	m		chłopięcym
		ż		chłopięcej \|\| chłopięcy
	W.	n		chłopięce
lm	M.	nmos		chłopięce
	D.			chłopięcych
	B.	nmos		chłopięce
	Ms.			chłopięcych

Znaczenia

1. »charakterystyczny, właściwy dla młodego chłopca, należący do młodego chłopca, młodzieńczy«

Stroy [u córki Liktusa i Theletuzy] był chłopięcy/ ále twarz/ iáko dziewczęciu/ Ták przyiemnością/ mogłá służyć y chłopięciu. OvOtwWPrzem 382.
Włos nie tykány spuszcza się po twarzy chłopięcey ieszcze [u Hymena]. ClaudUstHist 51.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

chłopięce lata:

2. »odnoszący się do pachołka, sługi, terminatora, należący do pachołka, sługi, terminatora«

[Mówi Samuel Głowa] Pana swojego kochanie byłem tu niekiedy, Lecz gdym nieuskromione od chłopiąt miał biedy, Nie mogąc wytrwać stosów, szedłem spać pod ziemię; Nie budźcie mię, proszę was, złe chłopięce plemie. GrochWiersze 241.
Atoli jednak kiedy się co zepsuje albo obedrze, trudno nie dać naprawić. Jako i teraz tak panięcych jako i chłopięcych sukienek i botów dawało się oprawiać. ŁugowPodr 89.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

czas chłopięcy:

nauka chłopięca:

chłopięce roki:

3. »do przydziału do znaczeń«

Inszy wszytek sposob żyćia ich/ tym sie niemal od drugich narodow rozroźnił/ że potomstwá do śiebie/ aż w tákich lećiech/ kiedy żołnierską służyć mogą/ nie przypusczáią/ y synowi przed oycem/ w chłopięcym wieku/ przy obecnośći ludźi stać/ zá sromotę poczytáią. CezWargFranc 138.
Ták gdy się tęgim członki oćiągnęły splotem/ Nie dwoie są/ lecz dwoy kształt: ni chłopięce ćiáło/ Ni dźiewcze: y żadne się y obie sstáło. OvŻebrMet 90.
Bo tám Phylius ptastwo/ lwá srogiego ktemu/ Ogłáskáwszy/ władnieniu wzdał był chłopięcemu: Byłá tákże przekonał/ roskazánie miawszy. OvŻebrMet 172.
Stroie były chłopięce: lice známięnite/ Pánnie y pácholęćiu práwie przyzwoite. OvŻebrMet 239.
[...] Iednak dignissima S. Pamieci GESTA ktorzy zmłodosci zaraz swoiey ledwie tak zec niemogę że prawie A Cunabulis Bo w chłopięcych latach nie wdaiąc się pieszczoney Pallady w instytucyią. PasPam 85v.
Senator gdzieś rzymski w chłopięcym grał szyku, Żartując i dziecinno jeżdżąc na prąciku. GawBukBar II 137.
Kiedy w domu zostaniesz lub będziesz przy panu, Pilno, proszę, przestrzegaj chłopięcego stanu. KrzywChłopBad 260.
Porwie się prętko, á roboty one Wypádną z ręku, iágody pieszczone Wstyd swym rumieńcem oraz słońce zarzy, Włos nie tykány spuszcza się po twarzy Chłopięcey ieszcze. ClaudUstHist 51.
Moy Satyr wziąwszy wáchlarz w grube ręce, Ják iął wáchlować niby kowal miechem, Nieuważaiąc ná członki chłopięce, Rozumiał, że to z Pachołkiem Woyciechem, Zá pasy chodzi, złámał kość słoniową Rura zá rurę osądził wołową. DrużZbiór 534.
Lipsius poważny Autor w liście do Belgow 44 w Centurii 1. pisze, że w Bruxelli, za iego wieku ieszcze chłopięcego, pies brytan, albo Angielski, wziąwszy od Pana pieniądze, chodził do iatek mięsnych zkoszykiem plecio- nym, na szyi swoiey uwieszonym, dane sobie mieso od rzeźnika odnosił do domu [...]. ChmielAteny III 282.
NIEBIESKI albo BŁĘKITNY Kolor po Czerwonym nad inne Szlachetnieyszy, denotuiący powietrze przezroczyste, Chłopięce lata, Piękność, Czystość; Pokoy, Swiętość, Nabożeńśtwo Znaczy Iowisza. ChmielAteny1755 I 375.
Bywał mój ociec często i mieszkiwał w Białymstoku, tam miał wielką łaskę u Branickiego, wojewody podlaskiego, a teraźniejszego kasztelana krakowskiego, hetmana wielkiego koronnego w chłopięcym wieku będącego, na ręku swoich nosił, skąd mu był barzo znajomym. MatDiar 391.
Tak jak Antoniusza syn w siedym miesięcy Urodzony, choć miał wzrost dwó-stopny chłopięcy, Ale mądrość, y dzielność w nadgrodę tey straty Na Oycowskie dostatnią miał Tryumwiruty. HorMatSat 35.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

CHŁOPIĘCY