Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

CIERPIEĆ

czas. ndk
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SStp (cirpieć), SWil, SJP

Nienotowany w słownikach:
SXVI (?), Kn (?), T (?), L (?), SW (?)

Formy gramatyczne
bezokolicznik
  cierpieć
czas teraźniejszy
lp 3. os.   cierpi
lm 1. os.   cierpiemy
3. os.   cierpią
czas przeszły
lp m 1. os.   cierpiałem
lm mos 3. os.   cierpieli
imiesłów współczesny
  cierpiąc
Znaczenia
1. »odczuwać ból«
  • – Znaszych tez kto legł kto co otrzymał to musiał cierpiec. PasPam 94.
  • – Postaremu kto cierpi ten cierpi. PasPam 142v.
  • – Tam [...] wielkią [wielką] niewolą cierpią zony y ustawiczne Więzienie. PasPam 163v.
  • – Panie Boze Sprawiedliwy [...] Iezelis kiedy kolwiek roznemi plagami karał złych y Niesprawiedliwych krolow wydziercow, Szarpaczow, krwie Ludzkiey niewinney rozlewcow. Dziś pokasz Sprawiedliwość twoię nad krolem, Ianęm Kazimirzem [...] za te wszystkie krzywdy ktore my ubodzy Ludzie Cierpiemy y Całe krolestwo. PasPam 198v-199.
  • – Lacedemonczyk [...] cierpiąc iuz Smiertelne rany Prosi Nieprzyiaciela by go wywrocono A ieszcze zraz Horęzem w piersi uderzono. PasPam 270v.
2. »znosić cierpliwie«
  • – Nąm dotąd niemiały [sc. narody] czym oka zarzucić, że bysmy ktorego zkrolow Swoich mieli albo zabic zlbo wygnac z Panstwa alesmy kozdego Cierpieli Iakiego nąm Pan Bog dał tak długo az go znowu Sąm wziął. Choc tez miewalismy niektorych do Nieukontentowania. PasPam 227.
  • – Ia widze że mi przez tego piiaka cały dzięn kurzycie pod nos a ia Cierpiałęm. PasPam 229.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • ból cierpieć I (sz. zm.):
    • ~ [...] Męczennicy gdy cierpieli/ ciáłá ich bole cierpiáły/ dusze ochłody swoie na ten czás miáły; ále Bogárodzice Pássya wszytká/ nie ciało ále duszę przechodziłá. BirkOboz 27.
    • ~ Rok ten zacząłem od przypadku, albowiem przypadkiem nieszczęśliwym stojąc na miejscu w prędkiém obróceniu się nogęm sobie w samém kolanie wywinął, ciężki ból cierpiąc i długo nie mogąc chodzić, a po doktorach i cyrulikach musiałem mistrzom wileńskim dać się na leki. ZawiszaPam 27.
  • ból cierpieć II:
    • ~ Szukał wszędzie swey miłey srodze teskniąc po niey Ale nie mogł nic dotąd dowiedziec się o niey I ta była przyczyna ze bol tak nieznośny Cierpiał wsercu [...]. ArKochOrl 7.
  • cierpieć boleści I (sz. zm.):
    • – Tákiż żywot y tákie dokonánie Aristokrátesá Misseńskiego podkáło/ ktory w gorączce hániebne boleści cierpiąc/ á nogi w zimney wodzie trzymáiąc/ sam na się wywoływał/ że to zá niecnoty swe cierpiał. StarPopr 18.
    • – Pani Matka Moia Agnyszka Wilczkowa Kudlicowna, zachorowawszy na Puchline y Lieżąc niemal bez puł roku na Łuszku tak była opuchła ze y ręce nogi y całe ciało było strasnie opuchło, a potym cierpiąc tak wielkie bolesci, W ten dzien rano [...] Panu Bogu Wszechmogącemu Dusze [...] oddała. WilczPam 40.
  • cierpieć bolenie:
    • ~ Odpowieda Medyk Sławny [...] iż nie máło głow męzkich widział bez żadnego szwu, á tácy wielkie głowy bolenie zwykli cierpieć. TylkRoz 254.
  • cierpieć boleści II:
    • – Vważże teraz iákie było męstwo tey Pánny/ ktora máiąc/ cierpiąc tákie boleści/ nie mdláłá/ áni vpadáłá/ ale stánęłá; bo tak Ewángelistá mowi: Stałá tedy Mátká, etc. BirkOboz 30.
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

  • – Lżey ból cierpiemy spolny z drugiemi. KnAd 457.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Podhasła

CIERPIĄCY

im. przym. czyn.
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
Najwcześniejsze poświadczenie:
Znaczenia
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Podhasła

CIERPIĄCY
rzecz

w funkcji rzeczownika
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
Najwcześniejsze poświadczenie:
Znaczenia
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

  • – Nié wiélkie bolu vlżenie/ toż cierpiących zgromádzenie. KnAd 704.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Data ostatniej modyfikacji: 18.04.2012
Data ostatniej modyfikacji: 18.04.2012
Autorzy: SPas
Data ostatniej modyfikacji: 18.04.2012