Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

*CZOPOWY

przym.
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SStp, SXVI (czopowe), Kn, T, L (XVIII), SWil, SW, SJP

Formy gramatyczne
lp M. m   czopowy
ż   czopowa
n   czopowe
D. ż   czopowej
n   czopowego
B. n   czopowe
N. n   czopowem
  czopowym
lm D.   czopowych
C.   czopowym
Ms.   czopowych
Znaczenia
1. »odnoszący się do czopa zatykającego beczkę z alkoholem«
  • – Wroná v beczki/ Os dolij: orificium tinae. [...] (czopowa dziura). Kn 1289.
  • – Dostaje się na rok [słodów piwnych], jako z czopowych regestrów i inkwizycyji się pokazało, wierteli n[ume]ro 36 [...]. LustWielk 111.
  • – Czopowy. Zapfen-. de broche, de tenon; de tourillon. czopowa dziura. Zapfen-Loch. mortaise. T III 191.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • czopowy towarzysz;
  • kompan czopowy:
    • »współuczestnik pijaństwa; współuczestnik pijaństwa«
    • – Niektora Zoná miáłá Mężá srogiego Pijánicę ktory co dzień ná dobrey myśli rad bywał. Czásu jednego poszłá do kárczmy/ gdzie Mężá swego przy czopowych towárzyszách ktorzy ná się szklenicámi strzeláli y kosterowáli/ tráfiłá. GdacKon 26.
    • – Uczynili to ci/ ktorzy w szynkownym domu siedzą/ piją y gráją. On Mąż bogoboyny bez odwłoki zárázem się do onego domu udał/ zgánił to onym Kompánom czopowym mowiąc y pytájąc ich: Czemuby onego ubogiego Mężá/ ktory ná Ulicy leżał/ ták okrutnie zránili? GdacKon 15.
2. »odnoszący się do podatku od produkcji i sprzedaży napojów alkoholowych«
  • – Z samą do Jarosławia Żydzi głową jadą; Wszyscy tu dla pożytku, rzadko kto z obradą: Żeby abo arendy dostąpił czopowej, Abo sobie przyczynił soli suchydniowej, Zagrawszy na bankiecie braciej, a w ostatku Chcąc zostać egzaktorem jakiego podatku. PotMorKuk III 186.
  • – Podczas rewolucji, za regimentarstwa Pocieja, strażnika wielkiego lit., przy partii stanisławowskiej, trzymał Buchowiecki od Pocieja czopowe brzeskie i jak Pocieja stawano, nie oddał pieniędzy czopowych. MatDiar I, 166.
Przenośnie
  • Y to do niedbálstwá należy/ co drugi tylko kuflá pilnuie/ ná káżdy dzień po uszy brzuch naleie/ ztąd potym y żonie obmierznąć musi; ile ktory ma po piianu narowy. To tesz zwyczáynie zá tym chodzi/ ze iáko wy żonom miásto powinnego czopowego podatku obmierzłym podymnym płácicie: Ták tesz ony wzáiemnie Rogowym to oddáią podatkiem.GorzWol 90
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Podhasła

CZOPOWE
rzecz
m

w funkcji rzeczownika
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
Najwcześniejsze poświadczenie:
1621-1643
Znaczenia
»podatek od produkcji i sprzedaży napojów alkoholowych«
  • – Czopowe/ Vectigal doliare. Kn 105.
  • – A ten podatek czopowego ma być od wszelakich likworów, które w miastach warzone i szynkowane będą, tj. od piw wszelakich, miodów, gorzałek prostych i przepalonych. AktaKrak II/1 228.
  • – [Piotr Brodecki poborca] insze po nim następujące kwartały dwoistym czopowym wybierać będzie, aż swojej sumy odbierze. AktaKrak II/2 454.
  • – Praesidium krakowskiemu na dalsze miesiące żadną miarą akcyza, czopowe i inne naznaczone podatki wedle dostatecznego porachowania wystarczyć nie mogą. AktaKrak II/2 611.
  • – W sobotę odprawił się tu u OO. Augustynianow Seymik Gospodarski Ziemi tuteyszey względem Czopowego y Szelężnego. GazPol 1736 6 2 nlb.
  • – ...wolni są Szlachta od czopowego z Dóbr własnych, od Piw. ŁubHist 231.
  • – czopowe. Zapfen-Geld von Getråncken. les aides, le maubouge, le cambage, le vientrage, le boutage; impôts que paient les boissons qui se consument. T III 191.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • arendarz czopowego:
    • – Uważając słuszną prośbę panów arendarzów czopowego województwa naszego krakowskiego, zaleciliśźmy serio panom posłom, aby gorącą instancyją do J.K.M. na niem[i] wnieśli. AktaKrak II/1 14.
  • administrator czopowego:
    • – Urodzeni administratorowie y Exaktorowie czopowego y szelężnego Woiewodztw y Powiatow W. X. Lit. [...] ktorzy kwitow ieszcze [...] swych nie maią [...] sprawić się maią. VolLeg VI 62.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Data ostatniej modyfikacji: 22.05.2024
Autorzy: DA
Data ostatniej modyfikacji: 22.05.2024