Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

DOBRO

rzecz.
n
ZALĄŻEK ARTYKUŁU HASŁOWEGO
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki notują
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   dobro
D.   dobra
N.   dobrem
liczba mnoga
M.   dobra
D.   dóbr
B.   dobra
Ms.   dobrach
Znaczenia
1. »to, co pod względem moralnym, oceniane jest pozytywnie«
2. »dobroć, skłonność do czynienia dobrze«
3. »majątek, dobytek«
  • – Przyszedł tedy Ordynans od krola do Woiewody aby na Dni Wielkanocne tu Woysko rozłozyc brzegięm Podlasza wdobrach Szlacheckich. PasPam 81.
  • – Dobra to są Sapierenskie [sapiejeńskie]. PasPam 99.
  • – Pod Czarem Moskiewskiem Poddanstwo przyiął y dobra wszystkie od Moskwy zawoiowane trzyma w Smolenszczyznie. PasPam 186.
  • – Wszystkich tych ktorzy [...] nas urazali przyimuięmy do Czci y Dobr wszystkich Dziedzicznych. PasPam 210v-211.
  • – A ta Summa propter meliorem Certitudinem [dla lepszego zapewnienia] zapłacenia ze by im natych ze dobrach a sekurowana była. PasPam 216v.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • administrator dóbr królewskich:
    • – Administratorom dobr naszych krolewskich [...] wiadom czyniemy. PasPam 151 r.
  • :
  • abalienacja dóbr:
    • – Na indigenatus, frymarki, donacyje i abalijenacyje dóbr królewskich żadni w Koronie pozwalać nie mają. [1600] AktaPozn I/1 224.
    • – Na żadne abalijenacyje dóbr R. P., indygenaty, nobilitacyje pozwalać ichm. panowie posłowie ullatenus nie będą. AktaKrak III 220.
  • dobra do czasu powierzone:
    • »wartości materialne, tu: rozkosze świeckie«
    • – Są to prawda [...] dobra do czasu Człowiekowi powierzone ale onych według samego trzeba zazywać dawce. PasPam 281v.
  • dobra duchowne:
    • – Woysko rozłozyc brzegięm Podlasza w dobrach Szlacheckich [...] Boiuz krolewskie y Duchowne niemogły Sufficere [wystarczyć] zroynowane od Nieprzyiaciela y od Woyska Litewskiego. PasPam 81.
  • dobra królewskie:
    • – Woysko rozłozyc brzegięm Podlasza w dobrach Szlacheckich [...] Boiuz krolewskie y Duchowne niemogły Sufficere [wystarczyć] zroynowane od Nieprzyiaciela y od Woyska Litewskiego. PasPam 81.
    • – Dzierrzawcom y Administratorom dobr naszych krolewskich. Tudziesz Woytom Burmistrzom y Raycom po Miastach y Miasteczkach wiadomo czyniemy. PasPam 151.
  • dobra szlacheckie:
    • – Przyszedł tedy Ordynans od krola do Woiewody aby na Dni Wielkanocne tu Woysko rozłozyc brzegięm Podlasza w dobrach Szlacheckich [...] Boiuz krolewskie y Duchowne niemogły Sufficere zroynowane od Nieprzyiaciela y od Woyska Litewskiego. PasPam 81.
  • dobra stołowe:
    • »dobra, z których dochód przeznaczony był na utrzymanie dworu królewskiego; ekonomie«
    • – Ieszczeby tu usłyszec Iok MSCi y Rzpty Deklaracyią nietak zaraz zabierac się ad violenta media [do gwałtownych środków] [...] na dobra Stołowe Iok MSCi zadnego nie maiąc respektu. PasPam 141v.
4. »korzyść, pożytek; szczęście«
  • – Ktoz nieprzyzna Iok MSCi o koło dobra Pospolitego Pieczołowania. PasPam 216.
  • – Atoz masz Miłosciwy krolu Effectum niecnotliwych konsyliarzow, ktorzy nie twoie dobra ale swoie prywatne upatruiąc Interessa, do tego cię swoięmi przyprowadzili radami. PasPam 228.
  • – Prosiłem Maiestatu ze by Łaską Ducha Swiętego raczył nakłonic Serca nas wszystkich co by mogło bydz z iego Swiętą Chwałą a z dobrem Oyczyzny naszey. PasPam 232.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Podhasła

DOBRA

Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Najwcześniejsze poświadczenie:
1656-1688
Znaczenia
»dla dobra, dla pożytku«
  • – IkMSC [...] Dobra tey Oyczyznie daruie wieczną Amnestyią. PasPam 208.
  • – Został ubespieczony y Upomniony IkMSC iako wszystkie swoie dobra tey Oyczyzny Darować raczył urazy. PasPam 209v.
  • – Urazy nasze wprzod powinnosci Chrzescianskiey, apotym dobra tey Oyczyzny szczerze daruięmy. PasPam 210v.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Data ostatniej modyfikacji: 02.12.2020
Autorzy: SPas
Data ostatniej modyfikacji: 02.12.2020