Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

DOWCIP

ZALĄŻEK ARTYKUŁU HASŁOWEGO
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Znaczenia
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • z dowcipu ludzkiego wynajdziony:
  • »stosowany zwyczajowo, a nie poparty przepisem prawnym«
    • O ktory zakład, szkody y nakłady sobie samemu y potomkom swym w nie dosyc uczynieniu w czymkolwiek temu zapisowi albo w naruszeniu iego forum w sądzie grodzkim latyczowskim, dzien y rok zawity za pirwszym pozwem naznaczam bez wszelakich wymówek, excepcÿ, contradiccy, dilacy wszelakich y obron prawnych, stanąc powinien będę y potomkowie moie maią y powinni będą [...] zakład zapłacic, szkody nagrodzic, a zakład zapłaciwszy, szkody nagrodziwszy, zapisowi iednak dosyc czynic mam y s potomkami swymi powinien będę owo zgoła wszytkich a wszitkich obron prawnych y nieprawnych, y z dowcipow ludzkich wynaydzionych, ktorych ia zazywac przez ten zapis nie mam s potomkami swymi. KsŻyt 237.
    • A podczas [...] bezkorolewia ÿ do sądu kapturowego, chowa ÿ mnie, potomkom y dobram moÿm nienaleznych, pozwem y rokiem bÿ naikrotszym nie patrząc, opisania prawnego, gdzie na pierwszÿm roku, iako na zawitÿm, ÿ przed kozdem takowÿm sądem powinien będę, a po mnie potomki y successorowie moÿ powinni będą stac, a stanąwszÿ, [...] chorobą nie zakładaiąc, dyllacÿ na quith evictora ÿ munimenta nie biorąca na się, większą sprawą broniąc, takze seimem walnym, seymikami powiatowymi, exemptami, posługą jego krol m[o]ści y Rzeczy Pospolitey, wyiachaniem do panstw postronnych ÿ ÿnszymi excceptiami y obronami, ktoreby iedno z dowscipu ludzkiego wynaidzione ÿ wymyslone byc mogli, ktorÿch się tym teraznieÿszym zapisem moim tak in genere, iako tesz jn specia[m] zrzekam y odpisuię się sam s potomkami mymi, nie zasłaniaiąc się ÿ owszem od sądu nie odchodząc, zakład ÿ szkodÿ zapłacic mam ÿ powinien będę, a po mnie potomkowie moÿ maią y powinni będą. KsŻyt 325v-326.
    • Wymawiam sobie jednak to, jż cokolwiek podczas tey woyny y swey woli pol y drzewa bartnego, jako w sąsiedstwie od panow Lewkowskich pozabirano, [...] sobie samemu y potomkom moym naznaczam, y będąc jakimkolwiek pozwem przed jakikolwiek sąd y urząd zapozwany, ja sam, albo potomkowie moÿ, o jakiekolwiek sprzeciwienie temu zapisowi memu y iakiejkolwiek conditiey nie zazywaiąc, wszystkich y wszelakich obron prawnych y nieprawnych obllaty, appellaty y ich prosequity y inszych wszelakich obron s prawa pospolitego y z dowscipu ludzkiego wynaydzionych, ktorych wszystkich tÿm zapisem moym zazywac, drogę zawiram, ale od sądu nie odchodząc, dosc czynic mam y powinien będę, to iest zakład zapłacic y szkody nagrodzic, y we wszystkim dosic uczynic mam y będę powinien s potomkami memi, y na to daię ten moy list dobrowolny, zastawny zapis s pieczęcią y s podpisem ręki moiej [...]. KsOw 53v-54.
    • O to jego m[o]sci pana rodzonego mego turbowac y prawem pociągac nie mam y nie będe mogł, rumaciey po wykupnie y oddaniu pomienioney su[m]my s posłuszenstwem poddanÿch tamecznych ÿ uzywaniu wszelakich pozytkow niedziel szesc pozwalam, co wszystko, jako ÿ kozdą z osobna conditią zyscic, strzymac y wypelnic mam ÿ s potomkami memi powinien będę, a to pod zakładem drugiey takowey ze su[m]my, trzechset złotych polskich, y pod nagrodzeniem szkod, słownie krom przysięgi oszacowanych, o ktory zakład y szkody w sprzeciwieniu się w czymkolwiek temu zapisowi memu, naznaczam sobie y potomkom moÿm forum y termin zawitÿ przed wszelakim ÿ kozdym generaliter sądem y urzędem grodskim, ziemskim y Głownym Trybunalskim Koronnym Lubelskim, w kozdym woiewodstwie y powiecie takze ÿ między sprawami conserwatami kiiowskiego, wołynskiego, brasławskiego y czernihowskiego woiewodstw ÿ inszym wszelakim sądem, ktory by pod on czas od Rzpltey uchwalony y postanowiony był bez zawania wszystkich y wszelakich in genere et specie dillacy, appellacy i prosequity, suspens, fataly, proscriptÿ, jccasy y wszelkich generaliter zwłok y obron prawnych z statutu constituciey y dowcipow ludzskich wynaydzionych y wymyslonych, ktorych wszystkich takowych zwłok z potomkami memi zazywac nie mam y nie będę mogł, j na to dałł ten list moy dobrowolny zapis s pieczęcią i s podpisem ręki meÿ własney [...]. KsOw 60.
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

  • Aethymon słow nie może być prawdziwy/ ieno z Słowieńsczyzny [...] záczym/ ktokolwiek go szuka w inszych ięzykách/ nie potrzebnem dowcipem ná wietrze buduie/ błędy błędámi wrzkomo obiaśniáiąc. DembWyw 14.
  • Niéwola dowcip zátłumia. KnAd 712.