Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

GADKA

rzecz.
ż
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki notują
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   gadka
D.   gadki
B.   gadkę
N.   gadką
Ms.   gadce
liczba mnoga
D.   gadek
B.   gadki
N.   gadkami
Ms.   gadkach
Znaczenia
1. »zagadka; tajemnica; coś trudnego do odgadnięcia, zrozumienia«
  • Gadká. Kiedy sie ludźie na częściey wywrácáią Zimie kiedy na sankach ieżdżą. FraszNow A2v.
  • – Nákłonię do przypowieśći uchá mego: á wyłożę przy hárfie gadkę moję. BG Ps 49, 5.
  • – Rozsądź, proszę, w gadce nas zadanej: Co bywa między dwiema trzeciego kolany? PotFrasz4Kuk I 366.
  • – Stąd się pamiętna w piśmiech ona gadka rodzi: Z pożerce pokarm, słodycz z mocnego wychodzi; Którą gdy Filistyni dla zdrady niewieściej 401 Zgadną, daje im zakład: sukien par trzydzieści; Skoro ich braciej trupem trzydziestu położył, Przeto więcej roboty niźli kosztu łożył, Gadka z gadki urosła między przyjacioły: Kto lwem i kto Samsonem, co miody, co pszczoły? PotFrasz4Kuk I 400-401.
  • – Zádam gadkę Małżonkom i mężczyźnie posánowionym; ktory mąż naprzod żony vsłuchał? MłodzKaz I, 82.
  • ich errathe bald ein Rätsel/ wnet gádnę Gadkę [...]. ErnHand 254.
  • – SPHINX namienioná w Tytule było Monstrum Tebayskie z Panny od głowy, ze psa od ramion złożone, skrzydła maiące; ktore AEnigmata albo Gadki, lub trudne do solucyi Kwestye proponowało, osobliwie te: Co za zwierz z ráná o czterech, w południe o dwoch, w wieczor o trzech nogach chodzi? Gadki tey ktokolwiek nie zgadł, stawał się łupem y pastwiskiem żarłoczney SPHINGI. ChmielAteny1755 I 1198.
  • – O BOGU, Bożkow mnostwie, Słow pięknych wyborze,Kwestyi cudnych wiele, o Sybillow zbiorze,O Zwierzu, Rybach, Ptakách, o Mátematyce,O Cudach Swiata, Ludzi Rządach, Polityce;O Językach, y Drzewách, o Zywiołach, Wierze,Hieroglifikach, Gadkach, Narodow manierze;Co Kray ktory ma w sobie dziwnych Ciekawości,Cały Swiàt opisany z gruntu w słow krotkości. ChmielAteny1755 I tyt..
2. »problem, kwestia; kwestia sporna«
  • – Lecz jesli jest jáka gadká o słowiech y o imionách y o zakonie wászym/ sámi tego pátrzćie: ábowiem ja tego sędźią być niechcę. BG Dz 18, 15.
  • – Y ználazłem że nań skárżą o jákieś gadki z strony Zakonu ich; á że nie ma żadney winy/ dla ktoreyby był godzien śmierci álbo więzienia. BG Dz 23, 29.
  • Gadká/ trudne pytánie/ węzłowáte/ Magna, perobscura, difficilis, subdifficilis quaestio est [...]. Dura quaestio [...]. Nodosa quaestio [...]. Kn 182.
3. »rozmowa; opowieść«
  • – To nie iest własna gadká o nowym swiećie/ ále pospolita wszytkim Prowinciom: á iużeśmy ią też rozwiązáli/ powiedźiawszy/ iż iednoż ćiepło słoneczne/ czyni skutki rozne/ zá roznym położeniem mieysc. BotŁęczRel I 267.
  • – Gdy się przy stole wszczęłá gadká: iákaby śmierć byłá naylekczeysza? BudnyBPow 88.
  • Gadká/ i. pytánie/ vt, O tym iést gadká/ rzécz/ mowá/ pytánie. vide Pytánie. Kn 182.
  • – Nie godźić się czásu drogiego marnie na gadkách/ żártách tráwić/ á coż ná cięższych Boskich obrázách? BanHist 34.
  • – Już się gadkami nie bawmy, Gdzie kazano, tam się spieszmy! AktPasOkoń 178.
  • – O Posiłku Fráncuskim znowu są gadki vdaiąc że 2000. ludzi co są około Merzu/ tám do Obozu Biskupiego vdáć się maią. MerkPol 117.
  • – A zaż nie musi odpowiedzieć, co mu Ważył sie w gadkách zarzucáć bez sromu? ChrośJob 157.
Związki frazeologiczne

  • o wilku jest gadka:
    • Lupus est in fabula [...]. Lupus est in sermone. O wilku iést rozmowá/ sed et gadká nos discimus. o tym iést gadká/ i. gadánie. Kn 948.