Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

GMATWAĆ

czas. ndk
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Warianty fonetyczne: *GMATWAĆ, *GMATAĆ
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI (gmatwać), Kn (gmatwać), T (gmatać, gmatwać), L (gmatać, gmatwać; XVI (bez cyt.), XVII-XVIII), SWil (gmatwać, gmatać), SW (gmatwać, gmatać, matwać), SJP (gmatwać)

Nienotowany w słownikach:
SStp

Formy gramatyczne
bezokolicznik
  gmatwać
czas teraźniejszy
lp 1. os.   gmatwam ||   gmatam
3. os.   gmatwa
czas przeszły
lp m 3. os.   gmatwał
imiesłów współczesny
  gmatwając
Znaczenia
1. »czynić niejasnym, niewyraźnym, nie dostrzegać różnic, plątać, wikłać«
Rekcja: co

  • – Nie podobna rzecz, żeby on pczół nie gmátwał, kiedy mu doiadáią, bo się kwápić, y ládá iáko robić musi [pasiecznik bez sitka]. OstrorNauka C.
  • – Gospodarz/ co się tknie nábywánia máiętności/ ma wszytkie spráwy swoie porządnie y rozdzielnie/ nie mieszáiąc/ y gmátwáiąc wszytkich záraz/ odpráwowáć: bo gdzie do wielu rzeczy záráz się rázem rzuci/ nie może wszytkich dobrze/ y z pożytkiem swym spráwić. PetrSEk 12.
  • – Gmátwa to iednák Gniński, rátificuie, ábo ráczey rátificowáć chce prze swoie, y Dworowi podległe subiectá. LubJMan 143.
  • – [Grzech] Swiatło nádprzyrodzone ćmi y oślepia; zapisy y práwá ná wieczne dziedzicwto [!]/ z ksiąg miłosierdzia wydziera/ gmáwta [!]/ szarpie y kasuie [...]. BujnDroga 44.
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

  • – Gmatwáć rzéczy/ sprawy. Siła ná się brać/ á nié rospráwiać. KnAd 257.
2. »mieszać, stłaczać na kupę, ściskać na siłę, upychać; zwijać«
  • ~ Gmátwam/ Conuoluo herbam [...] Conuoluo verba [...] Mare conuoluit [...] Glomerant venti nubes [...] vide Kupię/ Mięszam. Kn 195.
  • ~ Podéptác [...] Gniécie/ gmátwa/ łámie. Commulco, i. conculco, collido [...]. Kn 736.
  • ~ Stłaczam/ vtłaczam/ gmátwam iáko pilśniarz/ czapnik. [...] Denso [...] Cogo, constipo [...] Concilio [...] v. Pilśniarz. [...]. Kn 1066.
  • ~ Gmátwam/ Conuoluo, glomero. Rayzgau/ maygau/ paynioiu. SzyrDict 70.
  • ~ Gmatam. Gmatwam. kneten, zusammen drücken, zusammen wälgern. pétrir, manier, presser avec la main. T III 389.
  • ~ Gmátwáć/ Convolvere, rollen/ wicklen/ zusammen winden. DasHünDict Tt iiijv.
Użycia metajęzykowe
  • - Vocabula Polonica obsoleta, barbara, et inusitata [...] Glukam Gmátwam Gnabię [...]. WojnaInst 148-149
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: WM
Data ostatniej modyfikacji: 26.03.2020