ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SStp (hołysz; indeks), L (hołysz; XVIII), SWil (hołysz), SW (hołysz, hołys), SJP (hołysz)

Nienotowany w słownikach:
SXVI, Kn, T

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

M.		hołysz
D.		hołysza
B.	uż. żyw.	hołysza
N.		hołyszem

liczba mnoga

M.		hołysze
D.		hołyszów
B.	uż. nosob.	hołysze

Etymologia

rus. hołýsz

Znaczenia

»biedak«

– On [wezyr], przeczuwszy co było, zapomni się z strachu, że padszy na kolana, pieczęć z szyje zdymie i jako wyrok Boży wolą carską przymie - skąd, jakoby na ledzie stojąc niebezpiecznym, hołyszem i manzułem już zostanie wiecznym. TwarSLegK 198.
– Straszny sąd, [gdzie] Bóg żywy Straszny dekret pisze Na śmiertelne hołysze; Straszny, lecz sprawiedliwy, Jako dawno słyszem: Wolno nie być hołyszem. PotNabKuk I 517.
– Dla hołyszówże, którzy nie mają czym tu żyć, Rzeczpospolita wojnę powinna przedłużyć. PotFrasz1Kuk II 180.
– Tak co dalej, to lepiej, gdy mu szczęście zdarza, Aż on z hołysza kramarz, aż kupiec z kramarza. PotFrasz1Kuk II 220.
– Rzadki cug bez kaleki i dom bez hołysza, Ani chorągiew bywa bez kpa towarzysza; Ale gdzie jeden hołysz najduje się we stu Domów, wszytko przepiwszy - wziąć go do arestu. PotMorKuk III 221.
– [Thyrren] Krzyknie na swoich; hey ò towarzysze Tak mię postawcie; jak do szturmu kuszę Abym mogł strzelac Massylskie hołysze. LucChrośPhar 94.
– Getuli od nich legli jak hołysze Y Numidowie tym się kształtem zmażą [...]. MayChrośSup 38.
– Murkus do Bruta uciekł za popisem, Lecz gdy Brutowi zrażono zawody; Niewolnikiem się uczynił nayliszem; Więc go Barbula kupił dla wygody, I zrozumiawszy że nie był hołyszem, Nad swoim zaraz przełożył go dworem [...]. ChrośKon 190.
– Y ten ostátek, co nąm niewzięli Pogánie. Xięża, y Niemcy, álbo osiędą Mieszczánie, A Synowie, w márne się rozsuwszy hołysze, Będą orać Tátárom, gdzie ná Iánczárysze. PotPocz 16.
– [Wdowa szukająca męża] Ma jednak uważać, by z najgodniejszych familii, hołyszów i czuhających [!] na waszą fortunę, nie na jej afekt, nie brała, gdyż z takowych ichmościów źle się zazwyczaj kompensuje wdowom. RadziwHDiar 199.
– Jużeś sam sobie uczynił nádgrodę Hołyszaś pokrył przez bliźniego szkodę. DrużZbiór 542.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

HOŁYSZ