ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1607

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

	M.				imię
	D.				imienia
	C.				imieniowi
	B.				imię
	N.				imieniem

liczba mnoga

imiony

Znaczenia

1. »miano, pod którym ktoś jest znany, nazwa«

– Miały nad sobą [szarańczę] krola anjoła przepaści ktoremu imię po żydowsku Abbadon/ a po Grecku ma imię Apollyon. BG Ap 9, 11.
– Ia w tym mąm nadzieię ktorego Przenay Swiętsze wspominąm Imię Jezus y w Przyczynie Przenay Swiętszey iego Matki. PasPam 58.
– On Philip Wielki krol Macedonski, kiedy mu przyszły Nowiny ze Iego Wodzowie na Imię iego wielką otrzymali wiktoryią [...] zawołał wielkiem głosem. PasPam 149a-149v.
– Moy Stryieczny ktory unich był kanclerzem y tak że mu Imię Ian z Gosławic. PasPam 184.
– Nieznał prostak iego Charakteru tylko Simpliciter [po prostu] wiedział Imię y zkąd się pisze. PasPam 184.
– Drugi grzyb oblezy się w domu iuz oniczym naSwiecie ani o publice nie mysli ani o tym że by Imię iego znano. PasPam 249v.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

dać imiona:

– [...] Krolewnie dano Imiona Marya, Krystyna, Anna, Teresa, Salomea, Eulalia, y Franciszka Xawerya, ktorey na dowod publicznego applauzu prywatne pioro to przydaie Votum. GazPol 1735 31 2 nlb.

imiona Baalów, Baalim:

imię Baalowe:

– Wzywáli [prorocy] imienia Báálowego odporánku áż do południá, mowiąc: O Báálu, wysłuchay nas! BG 1Krl 18:26.

na imię czyjeś:

– Wowych zdesperowanych okazyiach na Imię krola Pana Swego wmałey garzci Woyska pokazał się nieprzyiacielowi na oko. PasPam 296v.

pisać pod imieniem czyimś:

– Iakis szalony, ten List do mnie pisał pod Imięnięm WMMPana. PasPam 193v.

imię Jezus:

– O słodkie imię, a miedzy imiony imię, przez które świat jest wybawiony! balsam pociechy, imię JEZUS wieczny, a ten szczęśliwy, z kim ON jest obecny. MiasKZbiór 66.
– Ia w tym mąm nadzieię ktorego Przenay Swiętsze wspominąm Imię Jezus y w Przyczynie Przenay Swiętszey iego Matki. PasPam 58.

imię Pana Jezusowe:

– A bespiecznie sobie poczynájąc w Imieniu PAná JEzusowym/ mowił y gadał z Grekami: á oni się stáráli/ jákoby go zábić. BG Dz 9, 29.

niech będzie imię Boskie pochwalone (za coś):

– Skonczylismy tedy Rok stary Niech będzie Imię Boskie Pochwalone w Mosinach 1659. PasPam 78v.
– In Iunio id est 21 Chorowałęm periculosissime [bardzo niebezpiecznie] ledwiem się od Fortki wrocił za co niech będzie Imię Boskie pochwalone [...]. PasPam 257.

Związki frazeologiczne

tytułować się imieniem narodu polskiego:

– Przez Inwencyią niektorych Subiektow Polskich Szelągi Wołoskie wprowadzono do Polski [...] za ktorą niecnotę niegodni się ci Inwentowie Tytułować Imięniem Narodu Polskiego y znaczny Bogu muszą oddawać Rachunek. PasPam 187.

w imię Boże brać:

– Y dziadowi wymię Boze biorącemu powiedzieć pytaiącemu y Sprawić się do kąd idę niegotowem deNegare [odmówić]. PasPam 155v.

imię Boskie wziąć na pomoc:

– Ociec [...] pisał domnie y rozkazał że bym imię Boskie wziąwszy napomoc tym się naymniey niekonfundował, ale szedł smiele tam gdzie iest wola wodza pod Błogosławienstwem Oycowskiem y Macierzynskiem. PasPam 53v.

boga wyświadczać się imieniem:

– Boga wyświadczam się Imieniem że-m iest Niewinny tey kalumniey. PasPam 145.

czynić coś imieniem czyimś:

– Imieniem IMSCI Pana Porucznika y całey kompaniey unizenie proszę. PasPam 87.

w imię Boskie:

– Iezeli się ty z Woyskiem swoim nie ruszysz puydę ia z [s]Woim w Imię Boskie. PasPam 99v.

w imię Boże:

– PETRUS [...] Błogosławieni [...] elemozyny w Imię Boże dają, A naszy, chociaj skąpi, a wżdy nic nie mają. Błogosławieństwo Pańskie majętnymi czyni I będą ci zbawieni, niech mię, kto chce, wini. (WSZYSCY) [...] Wyjedziemy na tobie, jedno bełkocz dalej, Idźże, ani tu bywaj. SynKlechGrzesz 383.

2. »reputacja, sława, honor«

– Panie zachoway omylić się albo ktory kolwiek Tytuł przestąpić wielki to kontempt Imienia Carskiego. PasPam 164v.
– Imię wodza naszego zyie ozdobą Swiata Cnocie y wiecznosci Lubo zapłaci dług Smiertelnosci. PasPam 207v.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

na czyjeś imię:

– Stryi moy [...] kommissarzem do nich bywał [...] nawet kiedy powiedałęm im o Swoim nieszczęsciu [...] mowili ze byś był miał wstolicy wszelakie poszanowanie y na iego Imię y Zasługi Narodowi Naszemu wdzięczne pewnie wyszedł bys był bez okupu. PasPam 165.

Związki frazeologiczne

mieć dobre imię:

– Masz tu na Całą Litwę dobre Imię za twoię fantazyią. PasPam 172.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

imię boskie:

Związki frazeologiczne

na imię boże:

wymywać gębę czyimś imieniem (sz. zm.):

– Co wy zá spráwę máćie/ mowił do nich/ z Cesárzową? czy iesteśćie wy godni/ ábyśćie mieli bezecne gęby wásze imieniem iey wymywáć? RicWielJMon 22.
– Wymywam co, [...] 2) einen über die Zunspringen lassen; von einen übel reden. [...] 2) déchirer à coups de langue; mordre qu. § [...] 2) piękna to? że gęby wasze imieniem iego wymywaćie. T III 2702.

Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

– Potykay się w imię Boże/ ná toś brał żołd nieboże. RysProv XII, 8.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

IMIĘ