Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

JASNY

przym.
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1656-1688
Formy gramatyczne
stopień równy
lp M. m   jasny
D. n   jasnego
lm M. nmos   jasne
stopień najwyższy
lp M. m   najaśniejszy
ż   najaśniejsza
D. m   najaśniejszego
ż   najaśniejszej
C. m   najaśniejszemu
B. m żyw   najaśniejszego
ż   najaśniejszą
N. ż   najaśniejszą
Ms. ż   najaśniejszej
W. m   najaśniejszy
  najaśniejszy
lm D.   najaśniejszych
C.   najaśniejszym
  najaśniejszymi
W. nmos   najaśniejsi
Znaczenia
1. »jaśniejący, oślepiający«
  • – A czemusz Płomienczykiem ten Herb iest nazwany Temu ze iasny płomien zgęby pokazany Czego są dwie przyczyny zeby Przy Męznosci Tey zawsze iako Płomien byli Zarliwosci Iego zacni klienci. PasPam 270v.
2. »przepuszczający światło«
  • – Okna [...] malowane wielkie apostaremu iasne Bo na iednych kwaterach są rozne piktory Swiętych Bozych [...] a drugie z białego iako krzyształ Szkła. PasPam 77v.
3. »pogodny, bezchmurny«
  • – Panie Boze Sprawiedliwy [...] pokasz Sprawiedliwość twoię nad krolem Ianęm Kazimierzem zeby Pioruny na Niego z iasnego Nieba trzaskały [...] ze by go zięmia zywo pozarła, ze by go pierwsza kula nieminęła ze by wszystko owe ktore dopusciłes na Faraona iego dotknęły Plagi. PasPam 198v-199.
4.  przen.  »sławny, świetny«
  • – Nic nie mamy wobowiązku naszym Krolewskim Poządanszego iako conservationem Praw od nas y Najasnieyszych Przodkow naszych nadanych [...] Rzpty nadanych y zaprzysięzonych Studere. PasPam 213v.
  • – Piękna rzecz iest gdy kogo starozytność zdobi Lecz y to niemniey piękna gdy kto przysposobi Domowi swemu Sławy Iako się tu dzieie: Iasny przedtym gdy lepiey twym Dziełem iasnieie. PasPam 273.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • najaśniejszy majestat:
    • – A teraz niepoczuwaiąc się bydz zdraycą Naiasnieyszego Maiestatu y Oyczyzny [...] W MM pana samego o tę proszę promocyią. PasPam 142v.
  • najjaśniejszy król:
    • – Boli mię Miłosciwy Naiasnieyszy krolu Panie M. Miłosciwy Strata ubogiey Substancyiey. PasPam 284v.
Podhasła

JASNA

w funkcji predykatywnej
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
Najwcześniejsze poświadczenie:
Znaczenia
»jest oczywiste«
  • – Ale cokolwiek niech będźie z strony tám porodzonych ludźi; to iásna iest/ iż Murzynowie y Hiszpani mnożą się tám/ á nie giną. BotŁęczRel V 84.