Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

KARCZOCH
rzecz
m
, KARCZOCHA
rzecz
ż

W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Warianty fonetyczne: KARCZOCH || KARCZOCHA, KARCIOCH, KARCIOF, KARCOCH, KARCIOK, ARCIOK
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SW (wiele wariantów)

Nienotowany w słownikach:
SStp, SXVI, Kn, T, L, SWil, SJP


Najwcześniejsze poświadczenie: 1613
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M. m   karciof ||   karczoch
ż   karczocha
D. m   karczocha ||   karciocha
B. m uż. nżyw.   karczoch
N. m   karczochem
Ms. m   karczochu
liczba mnoga
M. m uż. nosob.   arcioki ||   karcochy ||   karciochy ||   karciofy ||   karcioki ||   karczochy
D. m   karczochów
B. m uż. nosob.   karczochy
N. m   karczochami
Etymologia
wł. carciofo
Znaczenia
1. »warzywo o jadalnych młodych kwiatostanach i łodygach«
  • – KArczofie ábo Kárćioki ábo Arćioki/ wiele ich y rozmáitych rodzáiow iest: iednák tu o dwu tylko się przypomni o ogrodnych y dźikich ábo płonnych. SyrZiel 668..
  • – Na tym [pręcie krkusa] główki iáko v kárćiochá ośćiste/ obdłużne/ z listkámi nieiákimi wkoło włośistemi/ iako gwiazdá/ ośćistemi tákże v wiérzchu. SyrZiel 1526.
  • – Czynią z niego [słonecznika] do stołu smácznieyszą potráwę/ niż kárćioffy y szpáragi [...]. SyrZiel 1527.
  • – Kárćiof/ osét cudzoźiemski. Scolymus [...] Cinara [...]. Kn 266.
  • – Aż tam drzewka cudzoziemskie, Jak u Pana, nie ziemieńskie: Pomorańcze, figi rostą, Wyniosłością wzgórę prostą. Kasztany z rozmarynami Tu nie bywały przed nami. Cytrony, także oliwne Kapary, owoce dziwne. Nuż karcochy, kauli, rappi, Salata oliwę trapi. JarzGośc 72.
  • – Z Kárczochámi Ryby. Z surowego kárczochá wybierz Spod/ tak wiele ile podtrzebá/ pieknie ochędoż/ pokráy/ a odwarz/ Rybę oczesaną zrysuy we dzwoná/ włoż w koćiełek albo rynkę/ Cebule y Pietruszki drobno wkráy/ zásoliwszy odwarz/ włoż Karczochy Masła albo Oliwy/ pieprzu/ gałki/ przywarz á day ná Stoł. CzerComp 59.
  • – W ten czás gdy owoc kárczochá wnáylepszą doyzrzywá/ dopuść áby ktory kárczoch cále wyrosł nie zrzynáiąc go/ aż nád nim wyrośćie kitá iákoby/ albo kwiát błękitny. A żnáydźiesz pod/ i około kity tey błekitney/ piękne / bieluśinkie/ práwie srebrne/ ná kształt ięzyczkow wyrosłe listki/ im dáley od kity/ tym większe. SekrWyj 101.
  • – Karczocha, eine Erdschocke. BierSłowa 36.
a) »element architektoniczny o kształcie kwiatostanu karczocha«
  • – Sztuk y Brył, lubo dętych lubo litych, iákie są státki ábo posągi, dzbány, Kárćiochy, pioruny, kule y tym podobne, ktore nie máią śćiáń[!] rownych, áni bázow krzyżowych Pełność ználeść geometrycznie práwie nie podobná: Záczym práktycznie ábo wagą, ábo ták iey doydźiesz. SolGeom III 7.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Odsyłacze
Patrz: KARCZOFIA, KARCZOFLA.
Autorzy: DA
Data ostatniej modyfikacji: 23.03.2023