ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI, Kn, T, L (XVII, bez cyt.), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

	M.				katowanie
	D.				katowania
	B.				katowanie
	Ms.				katowaniu

liczba mnoga

	M.				katowania
	B.				katowania

Znaczenia

1. »brutalne, dotkliwe bicie mogące prowadzić do śmierci, torturowanie«

– Najutrapieńsza dziewka, jako się stawiła Zawsze mężną w potrzebach, tak tu skromną była; Słucha wolej rodziców, na zamku zostaje, Rozkazaniu wygadza, w moc się jem podaje. Jednak tysiąc więzienia, tysiąc śmierci woli Podjąć, niż Leonowi być kiedy po woli. Miłe jej dla Rugiera męki, katowania, Byle do ostatniego z niem była skonania. ArKochOrlCz III 327.
– Poznas sąm Iezu gdy cie Iudas pocałuie Zaczym sie na cię ręką zydowską zbuntuie I ci ktorzi cie w miasto z tryumphem wprowadzą Kto wypowie wiakie cie wkatowanie [!] dadzą [...]. KodKon 55.
– Kátowánie/ Okrutne zábiiánie / mordowánie. Carnificina [...] Non est ea medicina, sed carnificina [...] Cruciamenta dolorum [....] tormentis carnificum [...] Trucidatio [...] Laniationes hominum [...] Laniatus [...]. Kn 271.
– Kátowánie/ Carnificina, laniatio, laniatus, us. Baudimas/ Kukanimas/ buzawoimas SzyrDict 99.
– A gdy iey [Margarecie] mowiono/ dzieciną będąc ták srogie dyscypliny czynisz? Odpowiedáłá: Iestem gotowá iuż y nasroższe kátowánia znosić dla Páná Iezusá. OkolNiebo 61.
– V Chrześcian zásię stárych/ iż w kościołách kágáńcámi (iáko teraz v nas lámpámi szklánemi) świecono/ osobliwie gdy wigilie cáłą noc odpráwowáli: robiono kágáńce gliniáne nákształt sercá/ ále ná przedzie wyrysowáne były litery stároświeckie Greckie/ ktore znáczyły/ CHRISTVS. A ná spo dzie [!] zásię to słowo FORTIS. iáko o tym świádczy Licetus. Chcąc podobno wy rázić [!]/ iż Chrystus Pan lubo miał ciáło ná sobie ludzkie/ vłomne/ y z gliny vlepione/ iáko to násze; mocnieysze iednák było/ y trwálsze dáleko/ dla złączonego z sobą Bostwá/ iż mogło ták siłá mąk y kátowánia wytrwáć; czegoby żaden człowiek inny nie wytrwał. StarKaz II, 101.
– IEZUS NAZARANSKI KROL ZYDOWSKI Cierpiał przykre y gęste katowania [...]. BanHist 129.
– [...] Wtym słyszec było bicie Kołat z gęstych razow A na ciele sinosci guzy razy dęgi Wktorym on katowaniu niesczęsną wyzionął Duszę y do piekielney ią katuszy oddał [...]. OpalKSat 21-21v.
– Assasynowie [...] Za roskazaniem Krola swego, na pewne katowania, i iawną smierć się odwazali [...]. SekrWyj 27.
– Katowanie, okrutne zabiianie, mordowanie. grausame Hinrichtung; Grausamkeit. boucherie, un massacre cruël; cruauté, barbarie, bourrelerie. T III 542.

2. przen. »cierpienie moralne, udręka moralna«

– Strászny bicz ná złego ma sumnienie, ktorym go vstáwicznie kátuie/ te są iędze piekielne ktore go záwsze straszą/ nie dáiąc mu nigdy odpoczynku. Te kátowánia sumnienia złego wyrażáli stárzy ná onym Sępie/ ktory żárł vstáwicznie serce Titiuszowe; co w nocy nárosło/ to pożárł w dzień on Sęp przyleciawszy; trudnoż siebie sámego swym dekretem zwłaszczá złemu wyzwolić: Iudice se nemo nocens absoluitur. BirkNiedz 119.

Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

– Vydziész sędziego karánia/ nié sumnienia kátowánia. KnAd 646.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

KATOWANIE