Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

KOMENDA

rzecz.
ż
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1656-1688
Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M.   komenda
D.   komendy
B.   komendę
N.   komendą
Ms.   komendzie
liczba mnoga
D.   komendów
B.   komendy
Ms.   komendach
Etymologia
łac. commandare 'polecić'
Znaczenia
1. »dowództwo, stanowisko dowódcy«
  • – Obsadził tam Woiewoda na kommendzie grzecznego kapitana. PasPam 62.
  • – Pokazuią krolewski list mnie dany gdzie piszą że daiemy pod kommęndą iego Ludzi. PasPam 153v.
  • – Woysko nasze pod kommęndą P. Łuzeckiego kasztellana pod Laskiego. PasPam 235.
  • – Puko zyw będę nigdy się iuz takiey kommendy niepodeymę. PasPam 238.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • w czyjejś komendzie być, ostawać:
    • »być pozostawać pod czyjąś władzą, pod czyimś dowództwem«
    • – Iako tedy pomienionemu Towarzyszowi tak i Zołnierzom w iego ostawaiącym kommendzie aby wszędzie nie obronne było ad Sufficientam [dostateczne] pozywienie Roskazuiemy. PasPam 151.
  • komenda jest przy kimś:
    • »ktoś jest dowódcą«
    • – Kommęnda przymie była. PasPam 57v.
Związki frazeologiczne

  • mieć komendę, komendy miewać:
    • »być, bywać dowódcą«
    • – Kto tu iest starszym? [...]kto tu ma komendę. PasPam 155.
    • – Pułki wodził kommendy miewał. PasPam 275v.
2.  w lm  »zaloty, konkury«
  • – Przyiechalismy tedy bez muzyki zeby sie to nieznaczyło ze w kommendy Pana Łąckiego Floryana Podstolego Malborskiego do kielczyny. Do Panny Borowskiey. PasPam 249v.
  • – Kiedym iezdził w zapusty z Ludzmi po kommęndach po węselach. To takie były gorącą że trudno było zazyć Sukni futrzaney. PasPam 250v.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • komendy miewać:
Związki frazeologiczne

  • w czyjejś komendzie ostawać:
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Autorzy: SPas
Data ostatniej modyfikacji: 12.07.2008