ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
L (tylko odsyłacz), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp, SXVI, Kn, T

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

	M.				kosmografia
	D.				kosmografiej
					kosmografii
	C.				kosmografiej
	Ms.				kosmografiej
					kosmografii

Etymologia

gr. kosmos + graphō

Znaczenia

1. »opisywanie świata obejmującego ziemię i niebo«

– [...] y stánie tá książká dobre obiecádło káżdemu do Kosmográphiey/ y do historiey wszelákiey/ á zwłasczá do świeżey. BotŁęczRel III 4.
– Kto się dobrze przypátrzył Kosmográphiey/ á Komete vważył teraz rzekę że szłá przez Zenith Konstantinopolitánum z przodku/ szłá y przez merydian Mechá gdzie Máchomet leży/ tám się pierwey effekty pokażą/ day Panie Boże. ŻędzKom B2v.
– Toś ie [części świata] Wmść pewnie w Cosmográphiey, u Cosmográphow wymálowáne záyrzał, ktora w sobie záwiera, opisanie świátá álbo też o Geográphiey, ktora sámey tylko źiemie położenia opisuie naprzednieyszych Provincyi rzekámi á gorámi granicząc. AndPiekBoh 137.
– COSMOGRAPHIE, subst. f. [...] Mundi descriptio, onis, foem KOSMOGRAFIA Nauka opisania świata. DanKolaDyk I, 375.
– Te ostatnie słowo to iest Cosmographus áni w greckim się nieznayduie, iáko też y to Kosmografia. DanKolaDyk I, 375.
– GEOGRAFIA iest to część KOSMOGRAFII, albo Sciencyi opisuiącey cały świat z Niebem y ziemią; o czym tę kładę scienda: Naprzod, że wodług niektorych zdania, wiele iest Swiatow. ChmielAteny1755 I 220.
– Kosmografia iest opisanie całego świata, to iest Ziemi, Nieba, Planet etc. WyrwGeog 7.
– Geografia początek nazwiska swego bierze z dwoch Greckich słow: Ge: Ziemia, Grapho: piszę: to iest Ziemię opisuię. Rożni się tak od Kosmografii, ktora opisuie cały świat ze wszystkim [...]. ŁadSGramGeo_I 1.

a) »książka, podręcznik z zakresu tej dziedziny«

– Olaus Magnus w swoiey Kosmográphiey pisze, iż w pułnocnych kráiách náyduią się tákie gory, iáskinie wielkie w sobie máiące [...]. StarKaz 205.
– W którym [lamusku] rzeczy znajdują się takowe: k[rze]sełko jedno suknem papuzim złym powleczone [...] puzdro malowane, w którym księga Kosmografia [...]. InwKal I 647.
– [...] według tey opinij Herbow záżywanie, nie záczęłoby się dopiero od lat siedmiuset kilkadziesiąt, to iest około Roku Tyśiącznego, ponieważ Munsterus w swoiey Kosmográfij pisze że pierwszy ktory wprowadził y wynalazł gonitwy przerzeczone był Henryk rzeczony Ptásznik Xiążę Sáskie [...]. KolaTrakt Bv.
– Attyla Krol Hunnow, dawał sobie tytuł: Attyla Mundizi Filius, et Magni Nimrod Nepos, Engadiae natus, Divina benignitate Hunnorum, Medorum, Gothorum, ac Danorum Rex, metus Orbis, Deique Flagellum, iáko pisze o nim Munsterus w Kosmografii. ChmielAteny1755 I 974.
– Roku 1565. Konrad Gesner Tytuń botanicznie opisał; wtedy juź różni Botanicy w ogrodach swych sadzić go poczęli, a piérwszy rysunek jego znayduie się w Kosmografii Andrzeia Thevet, roku 1575. JundziłłBot 78.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Odsyłacze

Patrz: GEOGRAFIA, KRAJOPISANIE, KRAJOPISARSTWO, ZIEMIOPISMO, *ZIEMIOPISTWO, CHOROGRAFIA, TOPOGRAFIA.

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

KOSMOGRAFIA