Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

KREWNY

przym.
W TRAKCIE OPRACOWANIA
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach
Słowniki nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1621-1643
Formy gramatyczne
lp M. m   krewny
ż   krewna
D. ż   krewnej
C. m   krewnemu
B. m żyw   krewnego
ż   krewną
N. m   krewnym
  krewnem
ż   krewną
lm M. mos   krewni
nmos   krewne
D.   krewnych
C.   krewnym
B. mos   krewnych
nmos   krewne
N.   krewnymi
  krewnemi
Ms.   krewnych
Znaczenia
1. »spokrewniony«
  • – Ciélésność z białągłową kréwną/ vide Kázirodztwo. Kn 80.
  • – Dzielność má nie może cię dziedzictwa oddálić, Dobrześ iey násladował y twá słáwna siła, Twe krewne Bohátyry dziś w tobie wskrzesiła [...]. CorMorszACyd 158.
  • – Pyta a nasz Pan kanclerz coc iest? Powiedziałęm ze Herbowy tylko ale nie krewny bo on iest Pasek Gosławski aia Pasek Zebrowski w takiey okazyiey iuz się y swego Tytułu y krewkości musiało zapierać. PasPam 181v-182.
  • – Pan Młody że mi był krewny prosił mię ze bym mu druzbił, Poiechałęm tedy na owo węsele. PasPam 220.
  • – Kto się z wdową ozeni ante omnia starac się o to trzeba ze by zadney białey głowy krewney dziecinney nie trzymać przy sobie. PasPam 222v.
  • – Potym umarł ten Pan Zerebko Musikowski, ona zas poszła powtornie zqamąz za Pana Iana Zawadzkiego, ztey tedy Colligacyey te piec Domow sąmi wpokrewnosci, iednak Dom Panow Zozulinskich wedwoiemi iest krewny [...]. DrobTuszInf 6.
Związki frazeologiczne

  • przyjaciel krewny:
    • – ein Blut-Freund/ Przyjaciel krewny [...]. ErnHand 307.
2. »zawierający krew«
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • żyła krewna (sz. zm.):
    • – Kréwny/ krwi służący. vt Kréwna żyłá [...]. Kn 318.
    • – Żyłá kréwna/ kréw máiąca. Vena [...] Kn 1461.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Podhasła

KREWNY
rzecz

w funkcji rzeczownika
Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON

Formy gramatyczne
Najwcześniejsze poświadczenie:
1618
Znaczenia
»człowiek pozostający z kim w związku pokrewieństwa«
  • – [...] iáko miedzy krewnemi bywáią prostą linią powinowáctwá: tákże tez/ iesliś wziął corkę do siebie/ przystoi ábyś też oycá corki tey/ a żony swey nie opusczał/ ale szanował/ y w potrzebie ratował. PetrSEk 26.
  • – Kréwną ábo powinną poymuiący [...]. Kn 317.
  • – Puścizná po kiemkolwiék nié kréwnem áni powinowátem/ (spádék po kréwnem/ etc.) [...] Sine sacris hereditas [...]. Kn 901.
  • – Iadąc iuz w drogę wstąpiłęm do Pułku Piasoczynskiego pod Chorągiew Pułkowniczą Gdzie Rawski krewny moy Chorągiew nosił. PasPam 74v.
  • – Naziezdzało się krewnych Samsiadow dobrych Przyiacioł dosyc. PasPam 178-178v.
  • – Z krewnymi wielu widziałęm się w krakowie pod czas pogrzebu, Ci wszyscy niekontenci byli z mego ozęnienia. PasPam 226.
  • – Cosz rzeką krewne, y twoie sąsiady? PotSyl 47.
  • – Tegoz Roku Nieiaki Iedrzey Rzepinski Kozak Ząmkowy y Miesczanin Zywiecki, miał Syna Krzystofa, ktory sie Kradziezą bawił, wchodząc w Czudze Sąmsiedzkie Komory a do Wadowic Krewnemu zanosił [...]. KomonDziej 160.
  • – Na co się przyda złemu, gdy sam zginie Myślić o krewnych i swoiey rodzinie [...]. ChrośJob 77.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • krewny z matki:
    • »człowiek spokrewniony z kimś przez matkę«
    • – Iednego czasu przyiechali do mnie krewni zony moiey z Matki Pan Stanisław Szęmbek Bur[g]grabia krakowski y Pan Zelecki franciszek przy prowadzili zsobą iakiegos tez swego krewnego nieiakiego wielkiego piiaka. PasPam 228v.
  • stryjeczny krewny:
    • »krewny ze strony stryja«
    • – Stryieczny zas moy krewny musiał wchodzic in Consilium tegoz zaboystwa okrutnego Iako ich Konsyliarz y kanclerz. PasPam 185v.
  • bliski krewny:
    • – Niszczą Polskę naszą zbyteczne emulacyje, którymi i bliscy krewni bliskich krewnych swoich rujnują [...] a dla ciągnienia niepotrzebnie zaczętej wspaniałości alegoryi potem i pracowicie od rodziców nabyte dostatki wyciągają marnie. DobraDuchRzecz 78.
    • – Ten Zupełną wszystkich państw possesyą objoł, lubo Maciey miał bliszszego krewnego, Woyciecha Rodzonego brata, a Gubernatora na ten czas Hiszpańskiey niderlandyi. IntrHist 252.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Data ostatniej modyfikacji: 20.04.2012
Autorzy: SPas
Data ostatniej modyfikacji: 20.04.2012