ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp, Kn, T, L, SWil

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

	D.				lamentacjej
	B.				lamentacją
	Ms.				lamentacji

liczba mnoga

	B.				lamentacje
	Ms.				lamentacjach

Znaczenia

1. »opłakiwanie czyjejś śmierci lub nieszczęścia«

– Nieszczęsnaś Rzeczypospolita/ ktora ztąd się chełpisz/ że twoiá wysokość iuż się zmnieysza/ twoiá wyniosłość/ y rosprzestrzenienie gránic w trunie swoie gránice y kopce kończy. Ná tákie sie tedy on Lákon niegdyś zdobywał Lámentácye. WojszOr 103.
– Potym ten Katáfalkt, czyli Castrum doloris, á bardźiey stus, Sukcessor Cesarz zápalał z umarłym przy lamentacyi záwodzących matron, przy smutney muzyki rezonáncyi. ChmielAteny II 87.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

lamentacja Boga:

– Ta Chaldaica Paraphrasis nie wiele Czytelnikowi przynosi pożytku, ile Rabińskiemi zagęszczona fabułami, o dwoch Messiaszach, o Lamentacyi Boga, o Wniebowstąpieniu Moyżesza y ułupaniu Tablic z Tronu Bożego szafirowego, baiąca. ChmielAteny III 589.

2. »w Kościele katolickim: śpiew liturgiczny wykonywany w czasie jutrzni w Wielkim Tygodniu«

– Już w małym katechizmie umiem wszystkie fines. Umiałbym też już nieźle śpiewać prefacyją, Pojedynkiem odśpiewam sam lamentacyją [...]. SynKlechGrzesz 392.
– Na ciemnej jutrzni i lamentacyjach zwyczajnych w kaplicy królestwo ichm. było zamkowej, którą księża farni przy muzyce królewskiej śpiewali. SarPam 209.
– Nayjaś. Krolestwo Ichmść [...] pod czas wielkiego tygodnia na iutrznie y Lamentacye przez włoskich śpiewakow intonowane do Kollegiaty S. JANA z całym Dworem swoim uczęszczali [?]. GazPol 1.
– A lubo Krolestwo Ichmc proszeni byli na Lamentacye od WW. Panien Zakonnych, iednak ex instituto kościoła S. przez obserwancyą Zwierzchności Duchowney w Parafii swoiey to iest w Kollegiacie S. Jana to nabożeństwo odprawili. GazPol 5.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

Jeremiaszowa lamentacja:

– Iuż też tego się Oyczyzná nászá wyczekáłá/ że nic nowszego/ tylko coby Requiem, nic milszego/ tylko coby z Ieremiaszowey Lámentáciey/ nic wdźięcznieyszego/ tylko coby z plánktow y z threnow pochodźiło/ widźieć y słyszeć nie może. WojszOr 101-102.

3. »głośny płacz i narzekanie«

– Nie jednoć ja jeden taki, jest ich tysiącami, co na cudzy chleb dybią, a dostawszy, gorzki onym w gardle i nie zje go pewnie w pokoju, ani sucho; rzadki obiad, żeby miski abo talerze nie latały, rzadka noc, coby na lamentacyach abo nieszczęsnych klątwach nie schodziła. MatłBabBad 179-180.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

*LAMENTACJA