Pobieranie

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

PL EN
ELEKTRONICZNY SŁOWNIK JĘZYKA POLSKIEGO XVII I XVIII WIEKU
znajdź hasła
wyszukiwanie zaawansowane
A
B
C
Ć
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Ł
M
N
O
Ó
P
R
S
Ś
T
U
V
W
X
Y
Z
Ź
Ż

*LARMA
rzecz
ż
, LARMO
rzecz
n
, *LARM
rzecz
m

Wersja do druku Jak cytować
Harvard Biuletyn PTJ bibtex CSL-JSON
Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI (larma, lerma, larmo), T (larmo), L (larmo, larma; XVII), SWil (larma, larmo), SW (larma, larmo, lermo, larm), SJP (larmo)

Nienotowany w słownikach:
SStp, Kn

Formy gramatyczne
liczba pojedyncza
M. n   larmo
B. m uż. nżyw.   larm
ż   larmę
n   larmo
N. m albo n   larmem
liczba mnoga
B. m albo ż uż. nosob.   larmy
Etymologia
wł. all'arme
Znaczenia
1. »wezwanie do broni«
  • – W kupy zmieszáne pospolstwá odmienne, Bieżą y wszyscy ná lármę wołáią. TasKochGoff 218.
  • – Larmo Zatym po wszytkich Obozach się szerzy Iedni do zbroy, drudzy się biorą do pancerzy [...]. PotWoj 77.
  • – Strwozą się Szwedzi, y znienaczka krzykną Na Larmę [...]. OblJasGór 41v.
  • – [Ojcowie jasnogórscy] w nocy, minima data sibi occasione z armat kilka razy ognia dali. Ztrwożyli się na to larmo Szwedzi, ognie w obozach pogasili i sami w paradzie aż do dnia stali. OtwFDziejeCzech 80.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe

  • larmo uderzyć || na larmę uderzyć || uderzyć larm:
    • – Kiedy ná lármę trąby vderzyły/ Trzęsły się niebá/ y lármę głośiły. TasKochGoff 279.
    • – Larmo zatym trębacze w Obozie uderzą Co zywo nakon wsiada, w Pole wszyscy mierzą [...]. PotWoj 67.
    • – Uderzono larm tu na nas do zamku, K Turkom strzelając prawie bez przestanku. MakSRelBar II 182.
  • larmo zatrąbić:
    • – Przededniem [...] niespodziewane i przez ten czas niezwyczajne larmo zatrąbiono za którem zaraz się na zwyczajny plac Szwedzi zjechali [...]. MarkZap 23.
  • larmo otrąbić:
    • – Daią znac Posłuchowie ze wzburzone prochy Czy Tatary: czy zboyce wydaią Wołochy Larmo zatym otrąbią y gotowosc kazą [...]. PotWoj 63.
  • larmę wytrąbić:
    • – KIedy iuż w ten dzwon niezgody vderzyli / y żáłosną Larmę wytrąbiono. Czechowie co żywo Heretyckiego kwásu gawiedź/ iedni radą/ drudzy przybytnością ięli sie sypáċ / áby wieże Bábilońskiey dobudowáli. ZrzenNowiny C2.
Przenośnie
  • Nad papierami trąbią na każdy rok larmo: Komuż na borg umierać, komu się chce darmo?PotMorKuk III 187
2. »rodzaj bębna«
  • – Zporządza się Zydowstwo do stárosty w drogę/ W piszczałki/ w lármy w bębny vderzą/ nie trwogę Ale wesoły tryumf. RożAPam 36.
  • – Nie iedęn dobosz larmę w larmę biie [...]. OblJasGór 122v.
3. »okrzyk«
  • – ** Larmo. Lerm, Geschrey, Freuden-Geschrey. bruit; cri de joïe; aclamation § larmo pełną krzykną szyią; wesołym się odezwali larmem. T III 714.
Więcej cytatów w Korpusie Barokowym 
Odsyłacze
Patrz: ALARM, *ALARMA, ALARMO.
Autorzy: RB
Data ostatniej modyfikacji: 16.06.2020