ESJP XVII i XVIII wieku

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

Ta strona przetwarza Twoje dane osobowe takie jak adres IP i używa ciasteczek do przechowywania danych na Twoim urządzeniu.

Z jednej strony ciasteczka używane są w celu zapewnienia poprawnego funkcjonowania serwisu (np. zapamiętywania filtrów wyszukiwania zaawansowanego czy ustawień wybranych w tym okienku). Jeśli nie wyrażasz na nie zgody, opuść tę stronę, gdyż bez nich nie jest ona w stanie poprawnie działać.

Drugim celem jest gromadzenia statystyk odwiedzin oraz analiza zachowania użytkowników w serwisie. Masz wybór, czy zezwolić na wykorzystywanie Twoich danych osobowych w tym celu, czy nie. W celu dokonania wyboru kliknij w odpowiedni przycisk poniżej.

Szczegółowe informacje znajdziesz w Polityce Prywatności.

Wyrażam zgodę na "ciasteczka":
Tylko niezbędne do działania serwisu
Wszystkie (także służące gromadzeniu statystyk odwiedzin)

Notowanie w słownikach

Notowany w słownikach:
SXVI, Kn (pod: milczący), T (pod: milczkiem), L (pod: milczkiem; XVI-XVIII), SWil, SW, SJP

Nienotowany w słownikach:
SStp

Formy gramatyczne

liczba pojedyncza

	M.				milczek
	N.				milczkiem

liczba mnoga

milczkami

Znaczenia

1. »ten, kto milczy«

– Takich bowiem wino czyni: podczas miłosiernemi/ podczás okrutnemi/ czasem milczkámi. PetrSEt 407a.
– Milczący/ słowa się ná niem nié dopytasz. Taciturnus [...] Milczék [...]. Kn 411.

2. »milczenie«

– O, jak częstom westchnienia ciężkie przerywała, piersi bijąc, gdym skargi milczkiem pokryć chciała! HugLacPrag 72.
– Szczekałem gdy szedł Złodziey, gdy Gamrat milczałem, Pánu się głosem, Páni milczkem [!] podobałem. ChmielAteny1755 I 483.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Podhasła

Formy gramatyczne

Najwcześniejsze poświadczenie:

1618

Znaczenia

1. »po cichu, nie wydając głosu«

– Vkradánie ábo przemykanie zową/ kiedy pies po źwierzęciu idąc/ zbiega milczkiem/ á tylko kiedy niekiedy się ozowie. [cytowane za pierwodrukiem] OstrorMyślTur 8.
– Patrzy Hiszpan i już jest na pół zwyciężony, Ostrych miłości strzałą w serce ugodzony. Milczkiem sam w sobie mówi: "Prze Bóg, co za dziwy W ludzkim ciele: anioł to z raju prawdziwy! ArKochOrlCz III 104.
– Zdarzyło się onemu [psu] po trzykroć i nocować przy nieźwiedziu, nie milczkiem, ale z oszczekiwaniem onego. ZawiszaPam 361.
– Milczkiem. 1) stillschweigend. [...] tacitement, sans dire mot. § milczkiem poszedł swoią drogą. T III 833-834.
– Ćwicz się, a milczkiem wszystkiego zbywaj, Niemotą razy wszystkie pokrywaj, Nie sarkaj, gdy boli, I choć kto przysoli, Nie mów nic. RecTerBar II 766.

2. »podstępnie, zdradziecko«

– Przebóg, kędyż się rozum podzieje, co rzecze Wtenczas, kiedy się człowiek, mający go wściecze, Gdy niewinnego kąsa, o cnotliwym szczeka, Na spokojnego warczy albo milczkiem czeka, Gniewając. PotFrasz2Kuk II 355.
– Insze rzeczy (ktore my zowiem niestworzone) Zdradą żądła puszczają jadem zaostrzone. Na komora z tej miary skarżyć się nie godzi, Bo on milczkiem żadnemu stworzeniu nie szkodzi. ZbierDrużWir I 13.
– Milczkiem. [...] 2) hemischer, verrätherischer Weise. [...] en traître; sans aboïer [...] milczkiem mię uderzył [...]. T III 833-834.

Ustabilizowane połączenia wyrazowe

milczkiem kąsać:

– Jeżeliby zaś kto miał psa takiego, lubo stroża dobrego, ktoryby milczkiem kąsał ludzi, tedy takiego psa powinien gospodarz na dzień zawsze wiązać przy domu [...]. DziałTWilkKutrz 188.
– A ty z chowanym tygrysem i wilczkiem Łączysz się znowu, co to kąsa milczkiem [...]. MałpaCzłow 253.
– [...] iak pies milczkiem kąsa. T III 834.

Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa

– Piés gorszy co milczkiem kąsa. KnAd 840.

3. »spokojnie«

– Nie dbam, że milczkiem żywot mój popłynie, Że nie znam sejmów, nie sądzę w Lublinie, Że mię król nie zna i że wielkich ludzi Przyjaźń do służby rano mię nie budzi. MorszAUtwKuk 41.

Więcej cytatów w Korpusie Barokowym

Informacja o "ciasteczkach" i przetwarzaniu danych osobowych

MILCZEK

MILCZKIEM